W tej części podstaw chemii omówione zostaną zagadnienia związane z rodzajami związań chemicznych oraz oddziaływań wewnątrz- oraz międzycząsteczkowymi.
Film podzielony jest na rozdziały. Możesz wybrać dowolny z nich, klikając na pasek postępu w odtwarzaczu.
0:00 Wstęp
0:21 Klasyfikacja wiązań chemicznych oraz oddziaływań
3:29 Wiązanie kowalencyjne (atomowe)
5:20 Charakterystyka substancji zawierających wiązanie kowalencyjne
9:30 Wiązanie kowalencyjne spolaryzowane (atomowe spolaryzowane)
10:52 Charakterystyka substancji zawierających wiązanie kowalencyjne spolaryzowane
14:57 Pojęcie momentu dipolowego
17:36 Wiązanie koordynacyjne
22:56 Wiązanie jonowe
25:40 Charakterystyka substancji zawierających wiązanie jonowe
29:38 Pojęcie ciała krystalicznego
30:15 Kryształy jonowe
33:19 Kryształy kowalencyjne (atomowe)
35:21 Kryształy molekularne (cząsteczkowe)
36:44 Kryształy metaliczne
37:21 Wiązania wodorowe
42:48 Konsekwencje istnienia wiązań wodorowych
47:05 Oddziaływania dipol-dipol
49:35 Siły dyspersyjne (siły Londona)
Po obejrzeniu tej lekcji należy zapoznać się z następującymi tutorialami:
3. Rysowanie wzorów elektronowych związków chemicznych zawierających wiązanie jonowe.
4. Rysowanie wzorów elektronowych związków chemicznych zawierających wiązanie koordynacyjne.
5. Rysowanie wzorów elektronowych jonów złożonych.
Czas trwania wykładu: 54 minuty 4 sekundy. Forma wykładu: film – prezentacja multimedialna z lektorem (Rafał Szczypiński).
W tej części podstaw chemii omówione zostaną zagadnienia związane z budową związków chemicznych oraz cząsteczek homoatomowych (zbudowanych z atomów tego samego pierwiastka chemicznego).
Film podzielony jest na rozdziały. Możesz wybrać dowolny z nich, klikając na pasek postępu w odtwarzaczu.
0:00 Wstęp
0:14 Pojęcie orbitalu molekularnego
1:06 Jak powstają wiązania sigma oraz pi?
8:30 Pojęcie hybrydyzacji orbitali walencyjnych
11:17 Hybrydyzacja sp
13:34 Hybrydyzacja sp – kształty drobin
16:02 Hybrydyzacja sp2
18:32 Hybrydyzacja sp2 – kształty drobin
21:24 Hybrydyzacja sp3
23:25 Hybrydyzacja sp3 – kształty drobin
26:45 Cząsteczka polarna, czy niepolarna?
30:32 Polarność w izomerach geometrycznych
31:26 Polarność dwupodstawionych pochodnych benzenu
32:23 Teoria VSEPR, ustalanie budowy przestrzennej drobin
39:04 Które atomy leżą wzdłuż tej samej linii?
40:03 Które atomy leżą na tej samej płaszczyźnie?
Pewnym rozszerzeniem wykładu są dostępne pod poniższymi linkami artykuły:
1. Cząsteczka polarna, czy niepolarna?
2. Które atomy leżą wzdłuż tej samej linii, a które na tej samej płaszczyźnie?
Czas trwania wykładu: 41 minut 47 sekund. Forma wykładu: film – prezentacja multimedialna z lektorem (Rafał Szczypiński).
Podczas tego wykładu omówione zostały zagadnienia związane z wodorotlenkami oraz zasadami. Wskazano między innymi obserwacje jakie należy odnotować podczas przebiegających reakcji chemicznych.
Film podzielony jest na rozdziały. Możesz wybrać dowolny z nich, klikając na pasek postępu w odtwarzaczu.
0:00 Wstęp
0:21 Systematyka wodorotlenków
3:02 Nazewnictwo wodorotlenków, stosowanie terminu zasada
6:02 Właściwości fizyczne wodorotlenków
8:22 Otrzymywanie wodorotlenków litowców oraz berylowców
13:34 Otrzymywanie wodorotlenków praktycznie nierozpuszczalnych w wodzie
17:45 Otrzymywanie wody amoniakalnej
21:12 Dysocjacja elektrolityczna wodorotlenków
24:10 Zasadowy charakter chemiczny wodorotlenków
30:29 Doświadczalne określenie charakteru zasadowego wodorotlenku
33:08 Amfoteryczny charakter chemiczny wodorotlenków
37:44 Doświadczalne określenie charakteru amfoterycznego wodorotlenku
40:03 Wykorzystanie charakteru chemicznego wodorotlenków do odróżniania roztworów soli
43:39 Reakcje wodorotlenków
53:52 Odróżnianie wodorotlenków metali bloku d od wodorotlenków metali bloków s i p
Należy również zapoznać się z filmami doświadczalnymi:
1. Badanie charakteru chemicznego wodorotlenku wapnia
2. Strącanie wodorotlenku miedzi(II)
3. Rozkład wodorotlenku miedzi(II)
4. Odróżnianie wodnych roztworów MgCl2 oraz ZnSO4
Czas trwania wykładu: 57 minut 58 sekund. Forma wykładu: film – prezentacja multimedialna z lektorem (Rafał Szczypiński).
Podczas tego wykładu omówione zostały zagadnienia związane z kwasami. Wskazano między innymi obserwacje jakie należy odnotować podczas przebiegających reakcji chemicznych.
Film podzielony jest na rozdziały. Możesz wybrać dowolny z nich, klikając na pasek postępu w odtwarzaczu.
0:00 Wstęp
0:14 Wzór ogólny kwasów, protonowość
4:40 Kryteria klasyfikacji kwasów (moc, trwałość, lotność, zdolności utleniające)
10:37 Wzory sumaryczne oraz nazwy kwasów tlenowych i beztlenowych
15:04 Dysocjacja elektrolityczna kwasów jednoprotonowych
19:13 Dysocjacja elektrolityczna kwasów wieloprotonowych
23:01 Stała dysocjacji jako miara mocy kwasu
25:11 Moc kwasów tlenowych
28:43 Moc kwasów beztlenowych
30:36 Doświadczalne porównanie mocy kwasów
32:44 Jak doświadczalnie wykazać, że kwas jest słaby?
34:51 Pojęcie bezwodnika kwasowego, otrzymywanie kwasów tlenowych
43:49 Otrzymywanie kwasów beztlenowych
48:15 Reakcje kwasów z metalami
55:03 Pojęcie pasywacji, reakcje żelaza z kwasami
58:04 Reakcje kwasów utleniających z niemetalami
1:00:20 Reakcje kwasów z tlenkami metali
1:02:41 Reakcje kwasów z wodorotlenkami
1:06:05 Reakcje kwasów z solami
1:09:53 Autodysocjacja kwasów
1:11:30 Mieszanina nitrująca
Należy również zapoznać się z filmami doświadczalnymi:
1. Badanie zachowania się glinu wobec kwasów utleniających – zjawisko pasywacji
2. Reakcja magnezu z rozcieńczonym roztworem HNO3
3. Reakcja magnezu ze stężonym roztworem HNO3
4. Reakcja cynku ze stężonym roztworem HNO3
5. Reakcja miedzi z rozcieńczonym roztworem HNO3
6. Reakcja miedzi ze stężonym roztworem HNO3
Czas trwania wykładu: 1 godzina 13 minut 43 sekundy. Forma wykładu: film – prezentacja multimedialna z lektorem (Rafał Szczypiński).
Podczas tego wykładu omówione zostały zagadnienia związane z roztworami wodnymi.
UWAGA: przed obejrzeniem wykładu KONIECZNIE należy zapoznać się z lekcjami:
Stechiometria, część 2 – mieszaniny i związki chemiczne.
Podstawy chemii, część 3a – wiązania chemiczne, oddziaływania międzycząsteczkowe, kryształy.
Film podzielony jest na rozdziały. Możesz wybrać dowolny z nich, klikając na pasek postępu w odtwarzaczu.
0:00 Wstęp
0:52 Struktura cząsteczki wody, wiązania wodorowe
4:25 Zjawiska topnienia, krzepnięcia, parowania, skraplania, sublimacji i resublimacji
6:55 Parametry fizykochemiczne wody
8:49 Diagram fazowy wody opisujący równowagi między jej stanami skupienia
13:58 Jak i kiedy powstaje woda?
17:02 Zastosowania wody
19:42 Woda jako rozpuszczalnik, definicja rozpuszczalności
20:46 Czynniki wpływające na rozpuszczalność substancji chemicznych
22:08 Co wpływa na rozpuszczalność substancji kowalencyjnych?
28:13 Co wpływa na rozpuszczalność substancji jonowych?
32:33 Wpływ temperatury na rozpuszczalność ciał stałych oraz gazów
34:26 Wpływ ciśnienia na rozpuszczalność substancji
35:25 Czynniki zwiększające szybkość rozpuszczania ciał stałych
37:18 Rodzaje roztworów wodnych jako mieszanin
39:12 Roztwory właściwe nasycone i nienasycone
41:55 Przekształcanie roztworu nasyconego w nienasycony i odwrotnie
43:24 Pojęcie roztworu przesyconego
45:10 Koloidy jako roztwory niewłaściwe, efekt Tyndalla
47:02 Przykłady koloidów nie tylko z udziałem wody
50:01 Zawiesiny jako roztwory niewłaściwe
51:35 Stężenie procentowe roztworu
52:24 Stężenie molowe roztworu
53:22 Przeliczanie stężenia procentowego na molowe i odwrotnie
55:05 Rozpuszczanie hydratów
56:50 Reguła mieszania roztworów, tzw. „krzyżak”
1:03:36 Kontrakcja objętości
Po obejrzeniu lekcji należy zapoznać się z następującymi artykułami:
1. Przygotowanie roztworu o określonym stężeniu procentowym oraz molowym.
3. Dlaczego łyżwiarz ślizga się po lodzie? Czyli diagram fazowy wody w praktyce.
UWAGA: przemiany chemiczne oraz równowagi w roztworach wodnych zostaną omówione w wykładzie „Równowagi w roztworach wodnych„.
Czas trwania wykładu: 1 godzina 7 minut 4 sekundy. Forma wykładu: film – prezentacja multimedialna z lektorem (Rafał Szczypiński).
W filmie omówiono praktyczne wykorzystanie wzorów na przeliczanie stężeń oraz wyprowadzono je krok po kroku.
Fragment lekcji, w którym omówiony został wpływ ciśnienia na położenie stanu równowagi reakcji biegnącej w układzie jednorodnym dostępny jest tym linkiem:
Podczas tego wykładu omówione zostały zagadnienia związane z procesami równowagowymi.
Film podzielony jest na rozdziały. Możesz wybrać dowolny z nich, klikając na pasek postępu w odtwarzaczu.
0:00 Wstęp
0:16 Pojęcie reakcji odwracalnej oraz stanu równowagi dynamicznej
4:14 Wykres zmian liczb moli reagentów w czasie, stężenia równowagowe reagentów
6:36 Pojęcie stałej równowagi reakcji chemicznej, prawo działania mas Guldberga-Waagego
9:32 Stała równowagi w układach jednorodnych
12:47 Stała równowagi w układach niejednorodnych
16:07 Stała równowagi reakcji odwrotnej oraz reakcji z innymi współczynnikami stechiometrycznymi w równaniu chemicznym
19:00 Iloraz reakcji chemicznej
20:09 Tabela bilansu materiałowego reagentów
24:52 Czynniki wpływające na przesunięcie stanu równowagi, reguła przekory Le Chateliera-Brauna
28:15 Wpływ wprowadzenia substratu lub produktu na położenie stanu równowagi – układ homogeniczny
30:00 Wpływ wprowadzenia substratu lub produktu na położenie stanu równowagi – układ heterogeniczny
33:07 Wpływ temperatury na położenie stanu równowagi – informacje ogólne
36:05 Wpływ temperatury na położenie stanu równowagi – reakcja endotermiczna
38:21 Wpływ temperatury na położenie stanu równowagi – reakcja egzotermiczna
40:27 Wpływ ciśnienia na położenie stanu równowagi – reakcje ze zmianą objętości, układy homogeniczne
45:03 Wpływ ciśnienia na położenie stanu równowagi – reakcje bez zmiany objętości oraz układy heterogeniczne
48:12 Reguła przekory w praktyce na przykładzie reakcji syntezy amoniaku
Pewnym rozszerzeniem wykładu jest dostępny pod poniższym linkiem artykuł:
Zmiana ciśnienia w reakcjach równowagowych, biegnących z udziałem reagentów gazowych
Czas trwania wykładu: 52 minuty 50 sekund. Forma wykładu: film – prezentacja multimedialna z lektorem (Rafał Szczypiński).
Podczas tego wykładu omówione zostały zagadnienia związane z procesami równowagowymi w roztworach wodnych.
Film podzielony jest na rozdziały. Możesz wybrać dowolny z nich, klikając na pasek postępu w odtwarzaczu.
0:00 Wstęp
0:24 Pojęcie elektrolitu, elektrolity mocne oraz słabe
1:54 Pojęcie stopnia dysocjacji elektrolitu
4:23 Kwasy i zasady w ujęciu teorii Arrheniusa
7:40 Kwasy i zasady w ujęciu teorii Lewisa (teoria elektronowa)
10:15 Kwasy i zasady w ujęciu teorii Brønsteda-Lowry’ego (teoria protonowa)
12:41 Drobiny amfiprotyczne
16:22 Pojęcie stałej równowagi dysocjacji elektrolitu
19:33 Prawo rozcieńczeń Ostwalda
22:42 Kiedy stosujemy wzór dokładny, a kiedy uproszczony prawa rozcieńczeń Ostwalda?
26:20 Która wielkość lepiej opisuje moc elektrolitu – stała, czy stopień dysocjacji?
32:58 Reakcje wypierania kwasów słabych przez inne kwasy słabe
35:55 Kolejność reakcji mieszaniny kwasów Brønsteda z zasadą Brønsteda
39:07 Kolejność reakcji mieszaniny zasad Brønsteda z kwasem Brønsteda
41:43 Autodysocjacja wody oraz innych związków chemicznych, iloczyn jonowy wody
45:33 Zależność iloczynu jonowego wody od temperatury
49:11 Skala pH, obliczanie wartości pH i pOH roztworu
51:41 Zależność pH od stężeń roztworów mocnych i słabych kwasów oraz zasad
55:38 Wpływ autodysocjacji wody na pH silnie rozcieńczonych roztworów mocnych kwasów i zasad
1:00:04 Relacja między stałą dysocjacji oraz stałą hydrolizy w roztworach soli
1:03:43 Dysocjacja czy hydroliza w roztworach wodorosoli
1:07:00 Pojęcie substancji trudno rozpuszczalnej w wodzie, reakcje strąceniowe
1:09:42 Iloczyn rozpuszczalności
1:12:46 Rozpuszczalność substancji a iloczyn rozpuszczalności
1:15:33 Rozpuszczalność molowa, określanie, który związek jest lepiej rozpuszczalny w wodzie
1:20:17 Rozpuszczalność substancji a efekt wspólnego jonu
1:22:41 Kolejność strącania osadów
1:25:48 Twardość wody
1:28:04 Roztwory buforowe, bufor amonowy
1:32:06 Roztwory buforowe, bufor octanowy
1:34:01 Roztwory buforowe, bufor fosforanowy
Po obejrzeniu tej lekcji należy zapoznać się z następującymi tutorialami oraz artykułami:
1. Prawo rozcieńczeń Ostwalda.
2. Zależność między stopniem dysocjacji i wartością wyrażenia Co/K.
6. Równowagi jonowe z udziałem wodorotlenku cynku.
Czas trwania wykładu: 1 godzina 37 minut 19 sekund. Forma wykładu: film – prezentacja multimedialna z lektorem (Rafał Szczypiński).