DWMED

W skład leku przeciwobrzękowego Altacet^® wchodzą między innymi dwa związki chemiczne – octanowinian glinu oraz mentol. Wzory chemiczne opisanych substancji ilustrują rysunki:

Mentol wykazuje działanie znieczulające, natomiast octanowinian glinu zmniejsza obrzęk przez denaturację białek w obrębie zapalnych zmian skóry.

Na podstawie: ulotka leku Altacet^®, Sandoz Polska Sp. z o.o.

Oceń, czy octanowinian glinu, którego strukturę przedstawiono w informacji wprowadzającej wykazuje czynność optyczną. Uzasadnij odpowiedź.

W skład leku przeciwobrzękowego Altacet^® wchodzą między innymi dwa związki chemiczne – octanowinian glinu oraz mentol. Wzory chemiczne opisanych substancji ilustrują rysunki:

Mentol wykazuje działanie znieczulające, natomiast octanowinian glinu zmniejsza obrzęk przez denaturację białek w obrębie zapalnych zmian skóry.

Na podstawie: ulotka leku Altacet^®, Sandoz Polska Sp. z o.o.

Narysuj wzór cząsteczki będącej enancjomerem mentolu.

Zauważyłem, że w zadaniach ze stałą dysocjacji kwasu nie uwzględnia się wody. Dlaczego?

Wybierz arkusz:

Na filmie omówiono jak można określić, czy masa blaszki zmieniła się oraz czy był to wzrost, czy spadek jej masy.

Każdej substancji chemicznej można przypisać określone właściwości fizyczne oraz chemiczne.

Przyporządkuj podane określenia do właściwości chemicznych oraz fizycznych.
a) Gęstość substancji.
b) Odczyn kwasowy wodnego roztworu.
c) Stały stan skupienia.
d) Temperatura topnienia równa 0 ^oC.
e) Silny utleniacz.
f) Barwa ceglastoczerwona.
g) Wysoka lotność.
h) Łatwopalność.

Istotnymi etapami prowadzonego doświadczenia chemicznego są obserwacje (podczas których notujemy wszystkie te zjawiska, jakie jesteśmy w stanie zauważyć wykorzystując nasze zmysły (wzrok, słuch, dotyk oraz węch) oraz wnioski – będące konsekwencją zaobserwowanych przez nas zjawisk.
Na podstawie: R. Szczypiński, Projektowanie doświadczeń chemicznych. Dla maturzystów i nie tylko, Warszawa 2019.

Przyporządkuj podane określenia do obserwacji oraz wniosków.
a) Zaszła reakcja chemiczna.
b) Lotność związku organicznego zależy od liczby atomów węgla w cząsteczce.
c) Roztwór odbarwił się.
d) Stopień dysocjacji zależy od stężenia roztworu elektrolitu.
e) Wydzielił się bezbarwny gaz o drażniącej woni.
f) Kation Cu²⁺ jest silniejszym utleniaczem, niż Zn²⁺.
g) Ciało stałe uległo rozpuszczeniu.
h) Szybkość reakcji chemicznej rośnie wraz ze wzrostem temperatury.
i) Wyczuwalny jest zapach octu.
j) Wydzielającym się gazem jest amoniak.
k) W roztworze znajdowały się jony NO₃⁻.
l) Strąca się biały osad, ciemniejący na świetle.

Przeprowadzono doświadczenie chemiczne, podczas którego przebiegła reakcja opisana równaniem:
2KMnO_4(s) → K₂MnO_4(s) + MnO_2(s) + O_2(g)
Trzej uczniowie w swoich zeszytach zanotowali następujące opisy obserwacji:
Uczeń A: wydzielił się bezbarwny gaz, którym jest tlen.
Uczeń B: wydzielił się bezbarwny, bezwonny gaz, a barwa fazy stałej uległa zmianie.
Uczeń C: manganian(VII) potasu uległ rozkładowi, ponieważ jest substancją nietrwałą w odpowiednio wysokiej temperaturze.

Tylko jeden z uczniów w sposób poprawny zanotował obserwacje zjawisk towarzyszących przebiegowi tego doświadczenia. Wskaż, który był to uczeń oraz podaj, jakie błędy popełnili pozostali?

W filmie omówione zostało zagadnienie równocenności atomów węgla oraz wodoru i związane z tym liczby możliwych do uzyskania monochloropochodnych.

W filmie omówiono sposób rysowania wzorów grupowych izomerów szkieletowych alkanów na przykładzie n-heptanu. Metoda ta znacząco przyspieszy rysowanie przez Ciebie wzorów oraz minimalizuje możliwość pominięcia któregokolwiek z izomerów szkieletowych.

Wykład, podczas którego omówiona została zależność między temperaturą wrzenia a strukturą cząsteczek związków organicznych.

Film podzielony jest na rozdziały. Możesz wybrać dowolny z nich, klikając na pasek postępu w odtwarzaczu.

0:00 Wstęp
0:27 Od czego zależą temperatury wrzenia związków organicznych?
2:11 Długość łańcucha węglowego
3:27 Rozgałęzienie łańcucha węglowego
5:19 Obecność oraz liczba atomów fluorowca w cząsteczce
7:01 Rodzaj atomu fluorowca w cząsteczce
8:59 Obecność ugrupowania polarnego
10:31 Możliwość tworzenia wiązań wodorowych
18:09 Rodzaj grupy funkcyjnej
19:58 Położenie grupy funkcyjnej
23:30 Rozgałęzienie łańcucha węglowego
26:57 Rzędowość alkoholi
29:22 Rzędowość amin
31:24 Rzędowość amidów
34:16 Liczba wiązań wodorowych
36:46 Izomeria geometryczna cis-trans

Ten wykład dostępny jest nieodpłatnie pod poniższym linkiem:

Czas trwania wykładu: 39 minut 42 sekundy.

Film podzielony jest na rozdziały. Możesz wybrać dowolny z nich, klikając na pasek postępu w odtwarzaczu.

0:00 Wstęp
0:10 Program lekcji
1:51 Energia aktywacji reakcji chemicznej
4:59 Czym są reakcje równowagowe?
6:52 Prawo działania mas
8:38 Stała równowagi reakcji chemicznej
12:09 Jak przewidywać kierunek przebiegu reakcji chemicznej?
16:08 Reguła przekory Le Chateliera-Brauna
17:52 Wpływ temperatury na położenie stanu równowagi
23:12 Wpływ ciśnienia na położenie stanu równowagi
30:05 Reakcje kwasowo-zasadowe, teoria Brønsteda-Lowry’ego
33:02 Reakcje kwasów z solami oraz ich wodnymi roztworami
38:21 Wypieranie amoniaku z wodnych roztworów soli amonowych
39:58 Iloczyn rozpuszczalności, efekt wspólnego jonu
42:30 Równowagi jonowe z udziałem wodorotlenków amfoterycznych
44:27 Równowagi jonowe z udziałem chromianów(VI) oraz dwuchromianów(VI)
45:29 Przewidywanie kierunku przebiegu reakcji redoks

W filmie poruszono między innymi zagadnienia, które przedstawiono w poniższym zwiastunie wykładu:

Czas trwania wykładu: 50 minut 20 sekund.

Zależność szybkości reakcji chemicznej od temperatury z pewnym przybliżeniem opisuje tzw. reguła van’t Hoffa, którą przedstawia się wzorem:

W wyrażeniu tym V_T1 oraz V_T2 to szybkości reakcji prowadzonych w temperaturach –  bazowej (T1) oraz po jej zmianie (T2) – zwiększeniu, bądź zmniejszeniu. Parametr γ to tzw. współczynnik temperaturowy van’t Hoffa, który jest wielkością charakterystyczną dla danej reakcji chemicznej.

Współczynnik temperaturowy van’t Hoffa pewnej biegnącej zgodnie z kinetyką I-rzędu reakcji chemicznej ma wartość równą 2. Przy stężeniu substratu równym 1 mol∙dm^–3 początkowa szybkość tej reakcji w temperaturze T1 wynosi 0,15 mol·dm^–3·s^–1.

Oblicz, jaka byłaby szybkość początkowa tej reakcji, gdyby przeprowadzono ją w temperaturze T₂ niższej o 20 K od temperatury podanej w informacji wprowadzającej?

Zależność szybkości reakcji chemicznej od temperatury z pewnym przybliżeniem opisuje tzw. reguła van’t Hoffa, którą przedstawia się wzorem:

W wyrażeniu tym V_T1 oraz V_T2 to szybkości reakcji prowadzonych w temperaturach –  bazowej (T1) oraz po jej zmianie (T2) – zwiększeniu, bądź zmniejszeniu. Parametr γ to tzw. współczynnik temperaturowy van’t Hoffa, który jest wielkością charakterystyczną dla danej reakcji chemicznej.

Współczynnik temperaturowy van’t Hoffa pewnej biegnącej zgodnie z kinetyką I-rzędu reakcji chemicznej ma wartość równą 2. Przy stężeniu substratu równym 1 mol∙dm^–3 początkowa szybkość tej reakcji w temperaturze T1 wynosi 0,15 mol·dm^–3·s^–1.

Zaproponuj, co należałoby zrobić, aby po obniżeniu temperatury początkowej układu o 20 K, reakcja przebiegła z taką samą szybkością, jak w temperaturze T₁, jeśli nie mamy możliwości zastosowania katalizatora?

Produktem reakcji termicznego rozkładu chloranu(V) potasu są dwa związki chemiczne – chloran(VII) potasu oraz chlorek potasu. Jeśli proces ten przeprowadzi się w obecności katalizatora – tlenku manganu(IV), produktami reakcji będą głównie chlorek potasu i tlen. Do 4,96 g chloranu(V) potasu dodano niewielką ilość katalizatora manganowego (MnO₂), przy czym nie został on rozprowadzony w próbce w sposób równomierny. Zawartość naczynia prażono do momentu ustalenia się stałej masy.

Oceń, czy równomierne rozproszenie katalizatora w próbce spowoduje wzrost, czy może spadek ilości zanieczyszczeń w postaci chloranu(VII) potasu w mieszaninie poreakcyjnej? Uzasadnij swoje stanowisko.