DWMED

Pomimo, że wodorotlenek wapnia jest związkiem chemicznym trudno rozpuszczalnym w wodzie, to jednak pewna jego ilość rozpuszcza się w niej i praktycznie całkowicie ulega dysocjacji elektrolitycznej na jony – zgodnie ze schematem:

Ca(OH)₂ ⟶ Ca²⁺ + 2OH^–

Rozpuszczalność wodorotlenku wapnia w wodzie zależy od temperatury, a jego nasycone roztwory noszą nazwę wody wapiennej. Wykres poniżej ilustruje charakterystykę zmian rozpuszczalności wodorotlenku wapnia (mg / 100 g wody) w zakresie temperatur 0 ^oC ÷ 100 ^oC.

Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2013.

Roztwory nasycone tego wodorotlenku zawierają stosunkowo niewielką ilość substancji rozpuszczonej, dlatego z pewnym przybliżeniem przyjmuje się, że ich gęstość praktycznie równa jest gęstości wody i wynosi około 1 g∙cm^–3. Wartość pH wody wapiennej zależy od stężenia zawartych w niej jonów wodorotlenkowych.

Oblicz wartość pH roztworu wody wapiennej w temperaturze 20 ^oC. Wynik podaj z dokładnością do drugiego miejsca po przecinku.

Pomimo, że wodorotlenek wapnia jest związkiem chemicznym trudno rozpuszczalnym w wodzie, to jednak pewna jego ilość rozpuszcza się w niej i praktycznie całkowicie ulega dysocjacji elektrolitycznej na jony – zgodnie ze schematem:

Ca(OH)₂ ⟶ Ca²⁺ + 2OH^–

Rozpuszczalność wodorotlenku wapnia w wodzie zależy od temperatury, a jego nasycone roztwory noszą nazwę wody wapiennej. Wykres poniżej ilustruje charakterystykę zmian rozpuszczalności wodorotlenku wapnia (mg / 100 g wody) w zakresie temperatur 0 ^oC ÷ 100 ^oC.

Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2013.

Roztwory nasycone tego wodorotlenku zawierają stosunkowo niewielką ilość substancji rozpuszczonej, dlatego z pewnym przybliżeniem przyjmuje się, że ich gęstość praktycznie równa jest gęstości wody i wynosi około 1 g∙cm^–3.

Oceń poprawność poniższych zdań, wpisując literę „P” (prawda) lub literę „F” (fałsz).

Pomimo, że wodorotlenek wapnia jest związkiem chemicznym trudno rozpuszczalnym w wodzie, to jednak pewna jego ilość rozpuszcza się w niej i praktycznie całkowicie ulega dysocjacji elektrolitycznej na jony – zgodnie ze schematem:

Ca(OH)₂ ⟶ Ca²⁺ + 2OH^–

Rozpuszczalność wodorotlenku wapnia w wodzie zależy od temperatury, a jego nasycone roztwory noszą nazwę wody wapiennej. Wykres poniżej ilustruje charakterystykę zmian rozpuszczalności wodorotlenku wapnia (mg / 100 g wody) w zakresie temperatur 0 ^oC ÷ 100 ^oC.

Roztwory nasycone tego wodorotlenku zawierają stosunkowo niewielką ilość substancji rozpuszczonej, dlatego z pewnym przybliżeniem przyjmuje się, że ich gęstość praktycznie równa jest gęstości wody i wynosi około 1 g∙cm^–3.

Wodną zawiesinę wodorotlenku wapnia nazywa się mlekiem wapiennym. Można otrzymać ją między innymi w wyniku reakcji odpowiedniego wodorku z wodą destylowaną. Podczas takiej przemiany zawartość naczynia reakcyjnego pieni się.

Na podstawie: Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2013 oraz A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010.

Napisz równanie opisanej reakcji chemicznej prowadzącej do utworzenia wodorotlenku wapnia.

Pomimo, że wodorotlenek wapnia jest związkiem chemicznym trudno rozpuszczalnym w wodzie, to jednak pewna jego ilość rozpuszcza się w niej i praktycznie całkowicie ulega dysocjacji elektrolitycznej na jony – zgodnie ze schematem:

Ca(OH)₂ ⟶ Ca²⁺ + 2OH^–

Rozpuszczalność wodorotlenku wapnia w wodzie zależy od temperatury, a jego nasycone roztwory noszą nazwę wody wapiennej. Wykres poniżej ilustruje charakterystykę zmian rozpuszczalności wodorotlenku wapnia (mg / 100 g wody) w zakresie temperatur 0 ^oC ÷ 100 ^oC.

Roztwory nasycone tego wodorotlenku zawierają stosunkowo niewielką ilość substancji rozpuszczonej, dlatego z pewnym przybliżeniem przyjmuje się, że ich gęstość praktycznie równa jest gęstości wody i wynosi około 1 g∙cm^–3.

Wodną zawiesinę wodorotlenku wapnia nazywa się mlekiem wapiennym. Można otrzymać ją między innymi w wyniku reakcji odpowiedniego wodorku z wodą destylowaną. Podczas takiej przemiany zawartość naczynia reakcyjnego pieni się.

Na podstawie: Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2013 oraz A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010.

Określ, czy opisana reakcja wodorku z wodą destylowaną jest procesem utleniania-redukcji? Uzasadnij swoją odpowiedź.

Pomimo, że wodorotlenek wapnia jest związkiem chemicznym trudno rozpuszczalnym w wodzie, to jednak pewna jego ilość rozpuszcza się w niej i praktycznie całkowicie ulega dysocjacji elektrolitycznej na jony – zgodnie ze schematem:

Ca(OH)₂ ⟶ Ca²⁺ + 2OH^–

Rozpuszczalność wodorotlenku wapnia w wodzie zależy od temperatury, a jego nasycone roztwory noszą nazwę wody wapiennej.

W celu wykazania charakteru chemicznego tlenku wapnia, w trzech probówkach umieszczono rozcieńczone roztwory wodne – kwasu octowego, wodorotlenku potasu oraz wodę destylowaną. Do każdego z wymienionych naczyń wprowadzono następnie po dwie krople roztworu oranżu metylowego. Fotografie poniżej ilustrują zawartości probówek po wykonaniu opisanych czynności:

Do każdego z naczyń wprowadzono następnie pewne ilości tlenku wapnia i energicznie wstrząśnięto. W probówkach 1. oraz 3. uzyskano wówczas mieszaniny niejednorodne.

Napisz, co zaobserwowano w naczyniu 2.? Odpowiedź uzasadnij równaniem reakcji chemicznej z substancją, której roztwór znajdował się w tej probówce.

Pomimo, że wodorotlenek wapnia jest związkiem chemicznym trudno rozpuszczalnym w wodzie, to jednak pewna jego ilość rozpuszcza się w niej i praktycznie całkowicie ulega dysocjacji elektrolitycznej na jony – zgodnie ze schematem:

Ca(OH)₂ ⟶ Ca²⁺ + 2OH^–

Rozpuszczalność wodorotlenku wapnia w wodzie zależy od temperatury, a jego nasycone roztwory noszą nazwę wody wapiennej.

W celu wykazania charakteru chemicznego tlenku wapnia, w trzech probówkach umieszczono rozcieńczone roztwory wodne – kwasu octowego, wodorotlenku potasu oraz wodę destylowaną. Do każdego z wymienionych naczyń wprowadzono następnie po dwie krople roztworu oranżu metylowego. Fotografie poniżej ilustrują zawartości probówek po wykonaniu opisanych czynności:

Do każdego z naczyń wprowadzono następnie pewne ilości tlenku wapnia i energicznie wstrząśnięto. W probówkach 1. oraz 3. uzyskano wówczas mieszaniny niejednorodne.

W probówce 1. znajdował się roztwór KOH. Oceń, czy w naczyniu tym przebiegła reakcja chemiczna po wprowadzeniu do niego tlenku wapnia? Jeśli tak – napisz jej równanie chemiczne, jeśli nie – napisz równanie chemiczne procesu decydującego o odczynie wodnego roztworu KOH.

Pomimo, że wodorotlenek wapnia jest związkiem chemicznym trudno rozpuszczalnym w wodzie, to jednak pewna jego ilość rozpuszcza się w niej i praktycznie całkowicie ulega dysocjacji elektrolitycznej na jony – zgodnie ze schematem:

Ca(OH)₂ ⟶ Ca²⁺ + 2OH^–

Rozpuszczalność wodorotlenku wapnia w wodzie zależy od temperatury, a jego nasycone roztwory noszą nazwę wody wapiennej.

W celu wykazania charakteru chemicznego tlenku wapnia, w trzech probówkach umieszczono rozcieńczone roztwory wodne – kwasu octowego, wodorotlenku potasu oraz wodę destylowaną. Do każdego z wymienionych naczyń wprowadzono następnie po dwie krople roztworu oranżu metylowego. Fotografie poniżej ilustrują zawartości probówek po wykonaniu opisanych czynności:

Do każdego z naczyń wprowadzono następnie pewne ilości tlenku wapnia i energicznie wstrząśnięto. W probówkach 1. oraz 3. uzyskano wówczas mieszaniny niejednorodne.

Określ charakter chemiczny tlenku wapnia, a następnie wyjaśnij, dlaczego w probówkach 1. oraz 3. nie uzyskano klarownych roztworów po wprowadzeniu do nich tlenku wapnia.

Jedną z technik analitycznych jest metoda emisyjnej spektroskopii atomowej, która polega na badaniu charakterystycznego promieniowania emitowanego przez atomy pierwiastków po ich wzbudzeniu w odpowiedniej temperaturze. Na przykład, po umieszczeniu drucika platynowego na którym znajduje się wodny roztwór soli można zaobserwować zmianę barwy płomienia, w zależności od kationu wchodzącego w skład badanego roztworu:

Na podstawie: J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna. Podstawy teoretyczne i analiza jakościowa, Warszawa 2012.

W sześciu kolbach o numerach 1–6, losowo znajdowały się wodne roztwory soli o wzorach:

AgNO₃, K₂SO₄, BaCl₂, K₂SO₃, Cr₂(SO₄)₃, LiNO₃.

W celu identyfikacji zawartości naczyń przeprowadzono dwuetapowe doświadczenie chemiczne, przy czym w żadnym z jego etapów nie wykorzystano roztworu z kolby oznaczonej numerem 3.

Etap I: z pięciu kolb pobrano próbki roztworów o objętości 1 cm³ i umieszczono w osobnych probówkach. Do każdej z nich wprowadzono następnie roztwór kwasu solnego. Z probówki nr 4 wydzielił się bezbarwny gaz o drażniącej woni, a w probówce oznaczonej cyfrą 5 strącił się osad, który pociemniał na świetle. W probówkach o numerach 1, 2 oraz 6 nie zaobserwowano żadnych zmian.

Etap II: z kolb oznaczonych numerami 1, 2 oraz 6 pobrano próbki roztworów i na druciku platynowym kolejno umieszczano je w płomieniu palnika gazowego. Płomień zmienił wówczas barwę na kolor karminowy, fiołkowy oraz zielony.

Napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji chemicznych, jakie doprowadziły do powstania gazu oraz strącenia osadu w pierwszym etapie doświadczenia.

Jedną z technik analitycznych jest metoda emisyjnej spektroskopii atomowej, która polega na badaniu charakterystycznego promieniowania emitowanego przez atomy pierwiastków po ich wzbudzeniu w odpowiedniej temperaturze. Na przykład, po umieszczeniu drucika platynowego na którym znajduje się wodny roztwór soli można zaobserwować zmianę barwy płomienia, w zależności od kationu wchodzącego w skład badanego roztworu:

Na podstawie: J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna. Podstawy teoretyczne i analiza jakościowa, Warszawa 2012.

W sześciu kolbach o numerach 1–6, losowo znajdowały się wodne roztwory soli o wzorach:

AgNO₃, K₂SO₄, BaCl₂, K₂SO₃, Cr₂(SO₄)₃, LiNO₃.

W celu identyfikacji zawartości naczyń przeprowadzono dwuetapowe doświadczenie chemiczne, przy czym w żadnym z jego etapów nie wykorzystano roztworu z kolby oznaczonej numerem 3.

Etap I: z pięciu kolb pobrano próbki roztworów o objętości 1 cm³ i umieszczono w osobnych probówkach. Do każdej z nich wprowadzono następnie roztwór kwasu solnego. Z probówki nr 4 wydzielił się bezbarwny gaz o drażniącej woni, a w probówce oznaczonej cyfrą 5 strącił się osad, który pociemniał na świetle. W probówkach o numerach 1, 2 oraz 6 nie zaobserwowano żadnych zmian.

Etap II: z kolb oznaczonych numerami 1, 2 oraz 6 pobrano próbki roztworów i na druciku platynowym kolejno umieszczano je w płomieniu palnika gazowego. Płomień zmienił wówczas barwę na kolor karminowy, fiołkowy oraz zielony.

Podaj nazwy związków chemicznych, których wodne roztwory spowodowały pojawienie się charakterystycznego zabarwienia płomienia palnika gazowego. Przypisz je do odpowiednich kolb.

Jedną z technik analitycznych jest metoda emisyjnej spektroskopii atomowej, która polega na badaniu charakterystycznego promieniowania emitowanego przez atomy pierwiastków po ich wzbudzeniu w odpowiedniej temperaturze. Na przykład, po umieszczeniu drucika platynowego na którym znajduje się wodny roztwór soli można zaobserwować zmianę barwy płomienia, w zależności od kationu wchodzącego w skład badanego roztworu:

Na podstawie: J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna. Podstawy teoretyczne i analiza jakościowa, Warszawa 2012.

W sześciu kolbach o numerach 1–6, losowo znajdowały się wodne roztwory soli o wzorach:

AgNO₃, K₂SO₄, BaCl₂, K₂SO₃, Cr₂(SO₄)₃, LiNO₃.

W celu identyfikacji zawartości naczyń przeprowadzono dwuetapowe doświadczenie chemiczne, przy czym w żadnym z jego etapów nie wykorzystano roztworu z kolby oznaczonej numerem 3.

Etap I: z pięciu kolb pobrano próbki roztworów o objętości 1 cm³ i umieszczono w osobnych probówkach. Do każdej z nich wprowadzono następnie roztwór kwasu solnego. Z probówki nr 4 wydzielił się bezbarwny gaz o drażniącej woni, a w probówce oznaczonej cyfrą 5 strącił się osad, który pociemniał na świetle. W probówkach o numerach 1, 2 oraz 6 nie zaobserwowano żadnych zmian.

Etap II: z kolb oznaczonych numerami 1, 2 oraz 6 pobrano próbki roztworów i na druciku platynowym kolejno umieszczano je w płomieniu palnika gazowego. Płomień zmienił wówczas barwę na kolor karminowy, fiołkowy oraz zielony.

Z kolby oznaczonej numerem 3 pobrano 1 cm³ roztworu i umieszczono w probówce. Do naczynia tego, kroplami wprowadzono następnie roztwór wody amoniakalnej. Zaobserwowano, że początkowo strącił się szarozielony osad, który po wprowadzeniu nadmiarowych porcji wody amoniakalnej uległ roztworzeniu. W ten sposób uzyskano wodny roztwór związku kompleksowego, zawierającego jony złożone o liczbie koordynacyjnej równej 6. W jonach tych rolę ligandów pełnią cząsteczki amoniaku.

Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji chemicznej prowadzącej do roztworzenia szarozielonego osadu z utworzeniem jonu kompleksowego. Następnie wyjaśnij, dlaczego cząsteczki amoniaku mogą pełnić rolę ligandów w powstałym jonie kompleksowym?

Fenoloftaleina może przyjmować postać czterech różnych form. Wzory chemiczne trzech z nich oraz zakresy pH roztworów, w jakich one dominują ilustruje rysunek poniżej.

Za różową barwę wodnych roztworów (o pH w zakresie 8,2÷12) odpowiada wysokie stężenie jedynie postaci nr 2 fenoloftaleiny, która w roztworach o pH  > 12 powoli przekształca się w postać nr 3. Czwarta z form tego wskaźnika alkacymetrycznego jest kationem i dominuje w stężonym kwasie siarkowym(VI).

Na podstawie: R. Szczypiński, Projektowanie doświadczeń chemicznych. Dla maturzystów i nie tylko, Warszawa 2019.

Przeanalizuj budowę struktur postaci 1–3 fenoloftaleiny, a następnie podkreśl wyrażenia w nawiasach tak, aby powstały zdania prawdziwe.

Fenoloftaleina może przyjmować postać czterech różnych form. Wzory chemiczne trzech z nich oraz zakresy pH roztworów, w jakich one dominują ilustruje rysunek poniżej.

Rozważając równowagi jonowe w wodnych roztworach soli słabych kwasów i mocnych zasad lub mocnych kwasów i słabych zasad istnieje relacja: K_a·K_b = K_w. W przypadku roztworu zawierającego sól pochodzącą od słabego kwasu i mocnej zasady, wielkość K_a jest wówczas stałą równowagi dysocjacji kwasu Brønsteda, natomiast K_b to stała równowagi hydrolizy sprzężonej z nim zasady Brønsteda. Stała równowagi autodysocjacji wody (K_w) w temperaturze 25 ^oC ma wartość około 10^–14.

Na podstawie: P. W. Atkins, Chemia fizyczna, Warszawa 2012.

W temperaturze 25 ^oC zmiareczkowano 25 cm³ wodnego roztworu fenolu wobec fenoloftaleiny jako wskaźnika. Do momentu osiągnięcia punktu równoważnikowego zużyto 50 cm³ roztworu titranta, jakim był wodny roztwór wodorotlenku sodu o stężeniu 0,0125 mol∙dm^–3. W opisanych warunkach, w punkcie równoważnikowym uzyskano roztwór fenolanu sodu, w którym hydrolizie ulega więcej niż 5% anionów fenolanowych.

Na podstawie niezbędnych obliczeń ustal, która z postaci fenoloftaleiny dominować będzie w uzyskanym w punkcie równoważnikowym roztworze?

Fenoloftaleina może przyjmować postać czterech różnych form. Wzory chemiczne trzech z nich oraz zakresy pH roztworów, w jakich one dominują ilustruje rysunek poniżej.

W kationie dominującej formy fenoloftaleiny ładunek dodatni zlokalizowany jest na analogicznym atomie węgla, co atom węgla, którego orbitalom walencyjnym przypisuje się typ hybrydyzacji sp³ w postaciach nr 1 oraz 3 tego wskaźnika. W opisanym kationie stosunek liczby (niebędących częścią innych grup funkcyjnych) grup hydroksylowych do liczby grup karboksylowych wynosi 2:1.

Narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) kationu stanowiącego dominującą formę fenoloftaleiny w stężonym kwasie siarkowym(VI).

Fenoloftaleina może przyjmować postać czterech różnych form. Wzory chemiczne trzech z nich oraz zakresy pH roztworów, w jakich one dominują ilustruje rysunek poniżej.

W kationie dominującej formy fenoloftaleiny ładunek dodatni zlokalizowany jest na analogicznym atomie węgla, co atom węgla, którego orbitalom walencyjnym przypisuje się typ hybrydyzacji sp³ w postaciach nr 1 oraz 3 tego wskaźnika. W opisanym kationie stosunek liczby (niebędących częścią innych grup funkcyjnych) grup hydroksylowych do liczby grup karboksylowych wynosi 2:1.

Oceń poprawność poniższych zdań, wpisując literę „P” (prawda) lub literę „F” (fałsz).

Miarą zdolności utleniających drobin jest potencjał standardowy (E^o). Im wielkość ta przyjmuje wyższe wartości, tym drobina zawierająca postać utlenioną pierwiastka chemicznego wykazuje silniejsze zdolności utleniające. Z kolei, im potencjał standardowy przyjmuje niższe wartości, tym drobina zawierająca zredukowaną postać pierwiastka chemicznego jest silniejszym reduktorem. Na przykład po zanurzeniu blaszki cynkowej w wodnym roztworze zawierającym jony Cu²⁺ przebiega reakcja chemiczna opisana równaniem:

Zn + Cu²⁺ ⟶ Zn²⁺ + Cu

Użyteczną z punktu widzenia pokrywania warstwami niklu różnych przedmiotów reakcją chemiczną jest proces przebiegający z udziałem związków boru. Jego przebieg możliwy jest do przeprowadzenia z uwagi na znaczną różnicę między wartościami potencjałów standardowych półogniw redoks:

Na podstawie: Na podstawie: P. Atkins, L. Jones, Chemia ogólna. Cząsteczki, materia, reakcje, Warszawa 2018.

Napisz w formie jonowej skróconej równanie procesu utleniania oraz równanie procesu redukcji przebiegających podczas pokrywania przedmiotu warstwą niklu metodą opisaną w informacji wprowadzającej.