Zapis równań reakcji przemian oznaczonych na schemacie ciągu procesów. Zadanie 26. Arkusz CKE chemia marzec 2021 próbny test diagnostyczny rozszerzony (2 punkty)
Poniżej przedstawiono ciąg przemian chemicznych, w których biorą udział związki organiczne, umownie oznaczone literami A, B, C i D, a produktem ostatecznym jest 2-bromopropan. Związek B jest izomerem, w którym atom chloru jest przyłączony do atomu węgla o niższej rzędowości.
Napisz równania reakcji oznaczonych numerami 1 i 3. Zastosuj wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych. Reakcja 1.: Reakcja 3.:
Wskazanie typu reakcji oraz mechanizmu. Zadanie 27. Arkusz CKE chemia marzec 2021 próbny test diagnostyczny rozszerzony (1 punkt)
Poniżej przedstawiono ciąg przemian chemicznych, w których biorą udział związki organiczne, umownie oznaczone literami A, B, C i D, a produktem ostatecznym jest 2-bromopropan. Związek B jest izomerem, w którym atom chloru jest przyłączony do atomu węgla o niższej rzędowości.
Uzupełnij poniższą tabelę. Określ typ reakcji 2. (addycja, eliminacja, substytucja) oraz jej mechanizm (rodnikowy, elektrofilowy, nukleofilowy).
Określanie rzędowości alkoholi uzyskanych w wyniku kilku procesów chemicznych. Zadanie 28. Arkusz CKE chemia marzec 2021 próbny test diagnostyczny rozszerzony (1 punkt)
Mieszaninę 1 zawierającą trzy izomeryczne alkohole A, B i C o wzorze sumarycznym C4H10O poddano łagodnemu utlenianiu za pomocą tlenku miedzi(II). Następnie otrzymaną mieszaninę 2 utleniono tlenem z powietrza. W wyniku opisanych przemian otrzymano mieszaninę 3, która zawierała trzy różne związki organiczne:
– alkohol B;
– produkt dwóch kolejnych przemian, którym uległ alkohol C;
– produkt jednej przemiany alkoholu A.
Określ rzędowość każdego z alkoholi i wpisz do tabeli litery, którymi je oznaczono.
Rysowanie wzorów półstrukturalnych uzyskanych w wyniku kilku procesów chemicznych. Zadanie 29. Arkusz CKE chemia marzec 2021 próbny test diagnostyczny rozszerzony (2 punkty)
Mieszaninę 1 zawierającą trzy izomeryczne alkohole A, B i C o wzorze sumarycznym C4H10O poddano łagodnemu utlenianiu za pomocą tlenku miedzi(II). Następnie otrzymaną mieszaninę 2 utleniono tlenem z powietrza. W wyniku opisanych przemian otrzymano mieszaninę 3, która zawierała trzy różne związki organiczne:
– alkohol B;
– produkt dwóch kolejnych przemian, którym uległ alkohol C;
– produkt jednej przemiany alkoholu A.
Produkt przemian alkoholu C nie zawiera w swojej cząsteczce III-rzędowych atomów węgla.
Napisz wzory półstrukturalne (grupowe) trzech związków organicznych wchodzących w skład mieszaniny 3.
Opisanie przyczyny dobrej rozpuszczalności w wodzie aldehydów i ketonów o małych masach cząsteczkowych. Zadanie 30. Arkusz CKE chemia marzec 2021 próbny test diagnostyczny rozszerzony (1 punkt)
Aldehydy i ketony o małych masach cząsteczkowych, np. metanal i propanon, są rozpuszczalne w wodzie. W miarę wzrostu masy cząsteczkowej rozpuszczalność aldehydów i ketonów w wodzie maleje.
Napisz, co jest przyczyną dobrej rozpuszczalności metanalu i propanonu w wodzie, oraz opisz przyczynę zmniejszania się rozpuszczalności aldehydów i ketonów w wodzie wraz ze wzrostem masy cząsteczkowej tych związków. Odnieś się do budowy cząsteczek związków karbonylowych. Dobra rozpuszczalność metanalu i propanonu w wodzie wynika z: Wraz ze wzrostem masy cząsteczkowej aldehydów i ketonów rozpuszczalność tych związków w wodzie zmniejsza się, ponieważ:
Zapis nazwy produktu reakcji kondensacji aldolowej etanalu. Zadanie 31.1. Arkusz CKE chemia marzec 2021 próbny test diagnostyczny rozszerzony (1 punkt)
Reakcja aldolowa, przebiegająca w środowisku rozcieńczonej zasady, prowadzi do połączenia dwóch cząsteczek aldehydu lub ketonu i utworzenia wiązania między atomem węgla α jednej cząsteczki i karbonylowym atomem węgla drugiej cząsteczki. Produktem jest β-hydroksyaldehyd (aldol) lub β-hydroksyketon. Reakcji ulegają wszystkie aldehydy i ketony zawierające atomy wodoru α, czyli atom wodoru zlokalizowany przy atomie węgla połączonym z grupą aldehydową lub ketonową. Jeśli etanal zostanie poddany działaniu zasady, takiej jak etanolan sodu lub wodorotlenek sodu, wówczas zachodzi szybka, odwracalna reakcja:
Napisz nazwę systematyczną produktu reakcji aldolowej etanalu.
Zapis równania reakcji aldolowej propanalu. Zadanie 31.2. Arkusz CKE chemia marzec 2021 próbny test diagnostyczny rozszerzony (1 punkt)
Reakcja aldolowa, przebiegająca w środowisku rozcieńczonej zasady, prowadzi do połączenia dwóch cząsteczek aldehydu lub ketonu i utworzenia wiązania między atomem węgla α jednej cząsteczki i karbonylowym atomem węgla drugiej cząsteczki. Produktem jest β-hydroksyaldehyd (aldol) lub β-hydroksyketon. Reakcji ulegają wszystkie aldehydy i ketony zawierające atomy wodoru α, czyli atom wodoru zlokalizowany przy atomie węgla połączonym z grupą aldehydową lub ketonową. Jeśli etanal zostanie poddany działaniu zasady, takiej jak etanolan sodu lub wodorotlenek sodu, wówczas zachodzi szybka, odwracalna reakcja:
Napisz równanie reakcji aldolowej propanalu. Zastosuj wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych.
Wybór obserwacji dotyczących reakcji kwasu mrówkowego z zakwaszonym roztworem dichromianu(VI) potasu. Zadanie 32.1. Arkusz CKE chemia marzec 2021 próbny test diagnostyczny rozszerzony (1 punkt)
Celem doświadczenia przedstawionego na poniższym schemacie było potwierdzenie właściwości redukujących kwasu metanowego.
Spośród poniższych obserwacji wybierz i podkreśl wszystkie te zmiany, które można zaobserwować podczas wykonanego doświadczenia.
• wytrąca się zielony osad
• roztwór zmienia barwę z pomarańczowej na ciemnozieloną
• fioletowy roztwór się odbarwia
• roztwór zmienia barwę z pomarańczowej na żółtą
• wydziela się gaz
Wyjaśnienie przyczyny wykazywania właściwości redukujących przez kwas mrówkowy. Zadanie 32.2. Arkusz CKE chemia marzec 2021 próbny test diagnostyczny rozszerzony (1 punkt)
Celem doświadczenia przedstawionego na poniższym schemacie było potwierdzenie właściwości redukujących kwasu metanowego.
Wyjaśnij na podstawie budowy cząsteczki, dlaczego kwas metanowy wykazuje właściwości redukujące.
Wybór poprawnej grupy związków do której należy narysowany związek organiczny. Zadanie 33. Arkusz CKE chemia marzec 2021 próbny test diagnostyczny rozszerzony (1 punkt)
Poniżej przedstawiono wzór związku zawierającego azot.
Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Związek o podanym wzorze jest
A. solą kwasu azotowego(III).
B. solą kwasu azotowego(V).
C. estrem kwasu azotowego(V).
D. związkiem nitrowym.
Obliczanie wydajności reakcji estryfikacji. Zadanie 34. Arkusz CKE chemia marzec 2021 próbny test diagnostyczny rozszerzony (2 punkty)
W temperaturze 25 °C do 1 mola kwasu etanowego dodano 1 mol etanolu i uzyskano mieszaninę o objętości V. Do otrzymanej mieszaniny dodano niewielką ilość stężonego kwasu siarkowego(VI). Przebiegła reakcja i w temperaturze 25 °C ustalił się stan równowagi, co zilustrowano równaniem:
Stężeniowa stała równowagi tej reakcji w temperaturze 25 °C jest równa Kc = 4.
Oblicz wydajność opisanej reakcji estryfikacji w temperaturze 25 °C.
Rozstrzygnięcie, czy grupa wolna grupa karboksylowa w peptydzie pochodzi od seryny. Zadanie 35. Arkusz CKE chemia marzec 2021 próbny test diagnostyczny rozszerzony (1 punkt)
Poniżej przedstawiono, za pomocą trzyliterowych symboli aminokwasów, wzór pewnego tetrapeptydu.
Ser-Gly-Cys-Ala
W notacji tej z lewej strony umieszcza się kod aminokwasu, którego reszta zawiera wolną grupę aminową połączoną z atomem węgla α.
Rozstrzygnij, czy wolna grupa karboksylowa, która znajduje się w cząsteczce tetrapeptydu i nie wzięła udziału w tworzeniu wiązań peptydowych w tym związku, pochodzi od cząsteczki seryny (Ser). Odpowiedź uzasadnij. Rozstrzygnięcie: Uzasadnienie:
Zapis wzorów półstrukturalnych form nieczynnego optycznie aminokwasu w środowiskach o różnym pH. Zadanie 36. Arkusz CKE chemia marzec 2021 próbny test diagnostyczny rozszerzony (1 punkt)
Poniżej przedstawiono, za pomocą trzyliterowych symboli aminokwasów, wzór pewnego tetrapeptydu.
Ser-Gly-Cys-Ala
W notacji tej z lewej strony umieszcza się kod aminokwasu, którego reszta zawiera wolną grupę aminową połączoną z atomem węgla α.
W skład opisanego tetrapeptydu wchodzi aminokwas niewykazujący czynności optycznej.
Uzupełnij poniższy schemat tak, aby ilustrował reakcje chemiczne, którym ulega opisany aminokwas. Uwzględnij dominującą formę, w jakiej występuje on w roztworze wodnym o odczynie odpowiadającym punktowi izoelektrycznemu. Zastosuj wzory półstrukturalne (grupowe) reagentów organicznych.
Rysowanie enancjomerów cysteiny w projekcji Fischera. Zadanie 37. Arkusz CKE chemia marzec 2021 próbny test diagnostyczny rozszerzony (1 punkt)
Uzupełnij poniższy schemat tak, aby przedstawiał budowę obu enancjomerów cysteiny.
Ocena poprawności zdań dotyczących różnych procesów fermentacji. Zadanie 38. Arkusz CKE chemia marzec 2021 próbny test diagnostyczny rozszerzony (1 punkt)
Oceń, czy podane poniżej informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.
1. Proces fermentacji octowej zachodzi w warunkach beztlenowych. 2. Podczas wyrobu ciasta drożdżowego zachodzi proces fermentacji alkoholowej. 3. Podczas kiszenia kapusty powstaje kwas mlekowy.