Produkcja i wydzielanie hormonów tarczycy – trijodotyroniny (T3) i tetrajodotyroniny (T4) – są ściśle regulowane przez oś podwzgórze – przysadka – tarczyca. Podwzgórze uwalnia tyreoliberynę (TRH),
która pobudza przysadkę do wydzielania tyreotropiny (TSH). Następnie TSH trafia do krwi i działa na komórki tarczycy, pobudzając ich namnażanie i wydzielanie T4, a także hamuje wydzielanie TSH przez przysadkę. T4 służy do regulacji osi podwzgórze – przysadka – tarczyca, hamując wydzielanie TRH i TSH. W narządach obwodowych – pod wpływem enzymu dejodynazy – T4 ulega konwersji do T3, który jest aktywną postacią hormonu i działa na poziomie komórek docelowych.
1. Przeczytaj poniższy tekst i uzupełnij luki (1.–4.) wyrażeniami z tabeli, wybierając w każdym
przypadku jedno z dwóch zaproponowanych.
Choroba Gravesa – Basedowa jest autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy, w którym występują przeciwciała skierowane przeciwko receptorowi dla TSH. Te przeciwciała po związaniu się z receptorem dla TSH aktywują go, naśladując działanie TSH. Dlatego w chorobie Gravesa – Basedowa występuje (1) tarczycy, a stężenie TSH we krwi jest (2). Tarczyca z czasem ulega (3). Jednym z typowych objawów tej choroby jest (4) masy ciała.
2. Rzadkim nowotworem jajników jest potworniak (teratoma), wewnątrz którego mogą występować różne tkanki. W niektórych przypadkach potworniak zawiera komórki tarczycy, które produkują T4 i nie podlegają regulacji przez TSH. Stan taki nazywa się wolem jajnikowym (struma ovarii).
Wskaż zestaw wyników, jaki występuje w przypadku wola jajnikowego (↑ – podwyższenie, ↓ – obniżenie, N – norma).
A. T4 ↑, TSH ↑, powiększenie tarczycy
B. T4 ↑, TSH N, powiększenie tarczycy
C. T4 ↓, TSH ↓, brak powiększenia tarczycy
D. T4 ↑, TSH ↓, brak powiększenia tarczycy
E. T4 ↑, TSH ↓, powiększenie tarczycy
3. Określ, które z efektów fizjologicznych wymienionych w tabeli są powodowane przez T3.
4. Poniżej przedstawiono wzór chemiczny T3.
Wybierz poprawne dokończenie zdania.
T3 jest pochodną
A. fosfolipidu.
B. nukleotydu.
C. cholesterolu.
D. aminokwasu białkowego.