Polilaktyd (PLA) to zwyczajowa nazwa poli(kwasu mlekowego). Ten wielkocząsteczkowy związek chemiczny uzyskuje się w wieloetapowym procesie technologicznym, którego wyjściowym substratem jest skrobia ziemniaczana. Podczas pierwszych dwóch etapów produkcyjnych przebiegają procesy biotechnologiczne – z udziałem enzymów produkowanych przez odpowiednie szczepy bakterii. W efekcie tych przemian powstaje kwas mlekowy:
W trzecim etapie procesu, w wyniku dimeryzacji kwasu mlekowego powstaje laktyd (związek cykliczny zawierający w strukturze swojej cząsteczki dwie grupy estrowe), który następnie polimeryzowany jest do poli(kwasu mlekowego) – etap 4. Dwie ostatnie wymienione przemiany chemiczne przebiegają bez udziału enzymów produkowanych przez organizmy żywe. Strukturę cząsteczki laktydu oraz produktu jego polimeryzacji ilustrują rysunki:
Z uwagi na praktycznie znikomą toksyczność oraz stosunkowo krótki czas (6–24 miesięcy) biodegradacji polilaktydu w środowisku naturalnym, materiał ten może wkrótce wyprzeć niektóre tradycyjne polimery, których produkcja opiera się na przetwórstwie substancji ropopochodnych.
Na podstawie: J. Muller, Ch. González-Martínez, A. Chiralt, Combination of poly(lactic) acid and starch for biodegradable food packaging, Valencia 2017.
Podkreśl wyrażenia w nawiasach tak, aby powstały zdania prawdziwe.
W etapie pierwszym opisanego procesu technologicznego biorą udział cząsteczki polimeru (naturalnego / syntetycznego), w których mery łańcucha głównego stanowią reszty cząsteczek (glukozy / fruktozy), połączone wiązaniami (α-1,4 / β-1,4) glikozydowymi. Cząsteczki końcowego produktu powstałego w wyniku hydrolizy skrobi (będą / nie będą) występować w postaci mieszaniny diastereoizomerów, ponieważ ulegają mutarotacji.
© dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone