DWMED

Ketony, których cząsteczki zawierają grupę hydroksylową –OH przy atomie węgla połączonym z atomem węgla grupy karbonylowej (α-hydroksyketony), w wodnym roztworze o odczynie zasadowym ulegają izomeryzacji. Tę przemianę ilustruje poniższy schemat.

D-tagatoza jest monosacharydem o wzorze

W celu odróżnienia D-glukozy od D-tagatozy wybrano jeden odczynnik i przeprowadzono doświadczenie według schematu:

Wskaż różnicę w budowie cząsteczek D-glukozy i D-tagatozy umożliwiającą odróżnienie ich zaproponowaną metodą.

Kwas L-askorbinowy, zwany witaminą C, może być otrzymywany z glukozy w czteroetapowym procesie (I, II, III i IV) zgodnie z poniższym schematem.

Uzupełnij poniższe zdania. Wybierz i zaznacz jedno określenie spośród podanych w każdym nawiasie.

Witaminę C otrzymano w czteroetapowym procesie. Poszczególne etapy miały wydajność: W_I = 92,0%, W_II = 91,0%, W_III = 92,0% i W_IV = 91,0%.
Na podstawie: J. McMurry, Chemia organiczna, Warszawa 2005.

Wybierz i zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Zawartość kwasu askorbinowego w próbce wyznacza się na podstawie stechiometrii jego reakcji z jodem. Do roztworu zawierającego nieznaną ilość kwasu askorbinowego i niewielką ilość skrobi dodaje się kroplami roztwór jodu w roztworze jodku potasu. Stężenie roztworu jodu musi być dokładnie znane, a jego objętość – mierzona. Mówimy, że roztwór kwasu askorbinowego miareczkuje się roztworem jodu. Dopóki kwas askorbinowy jest obecny w roztworze, zachodzi reakcja, którą można w uproszczeniu opisać równaniem:

Gdy cały kwas askorbinowy przereaguje, jod dostarczony w nadmiarowej kropli poskutkuje zabarwieniem skrobi. W tym momencie kończy się miareczkowanie, co oznacza, że osiągnięto punkt końcowy i należy odczytać objętość zużytego roztworu jodu. Gdy zna się jego stężenie, można obliczyć, ile kwasu askorbinowego zawierała próbka.

Podaj, jaką funkcję (utleniacza czy reduktora) pełni jod w reakcji z kwasem askorbinowym. Napisz, na jaki kolor zabarwi się mieszanina reakcyjna w punkcie końcowym miareczkowania.

Zawartość kwasu askorbinowego w próbce wyznacza się na podstawie stechiometrii jego reakcji z jodem. Do roztworu zawierającego nieznaną ilość kwasu askorbinowego i niewielką
ilość skrobi dodaje się kroplami roztwór jodu w roztworze jodku potasu. Stężenie roztworu jodu musi być dokładnie znane, a jego objętość – mierzona. Mówimy, że roztwór kwasu askorbinowego miareczkuje się roztworem jodu. Dopóki kwas askorbinowy jest obecny w roztworze, zachodzi reakcja, którą można w uproszczeniu opisać równaniem:

Gdy cały kwas askorbinowy przereaguje, jod dostarczony w nadmiarowej kropli poskutkuje zabarwieniem skrobi. W tym momencie kończy się miareczkowanie, co oznacza, że osiągnięto punkt końcowy i należy odczytać objętość zużytego roztworu jodu. Gdy zna się jego stężenie, można obliczyć, ile kwasu askorbinowego zawierała próbka.

Próbkę X pewnego preparatu, którego głównym składnikiem jest witamina C, rozpuszczono w wodzie, w wyniku czego otrzymano 100,0 cm³ roztworu. Następnie pobrano 10,0 cm³ tego roztworu, przeniesiono do kolby i miareczkowano roztworem jodu o stężeniu 0,052 mol ⋅ dm^–3 . Stwierdzono, że punkt końcowy miareczkowania został osiągnięty po dodaniu 10,8 cm³ roztworu jodu.

Oblicz w miligramach zawartość witaminy C w próbce X, jeśli wiadomo, że pozostałe składniki preparatu nie reagują z jodem. Przyjmij, że masa molowa witaminy C jest równa M = 176 g·mol^–1.

W laboratorium pod wyciągiem przeprowadzono reakcję manganianu(VII) potasu z nadmiarem kwasu solnego. Do wykrycia gazowego produktu zastosowano papierek jodoskrobiowy zwilżony wodą. Przebieg doświadczenia zilustrowano na poniższym schemacie.

Opisz zmiany możliwe do zaobserwowania podczas przebiegu doświadczenia. Uzupełnij poniższą tabelę.

W laboratorium pod wyciągiem przeprowadzono reakcję manganianu(VII) potasu z nadmiarem kwasu solnego. Do wykrycia gazowego produktu zastosowano papierek jodoskrobiowy zwilżony wodą. Przebieg doświadczenia zilustrowano na poniższym schemacie.

Wyjaśnij przyczynę zmiany barwy papierka jodoskrobiowego.

Wykonano doświadczenie, w którym do probówki I wprowadzono wodny roztwór mocznika CO(NH₂)₂, a do probówki II – wodny roztwór węglanu amonu (NH₄)₂CO₃. Następnie do obu probówek dodano ten sam odczynnik, który umożliwił potwierdzenie zawartości obu probówek. Wybrano jeden odczynnik spośród:

Uzupełnij schemat doświadczenia. Podkreśl nazwę odczynnika, który – po dodaniu do probówek z roztworami opisanych związków i wymieszaniu ich zawartości – umożliwi zaobserwowanie różnic w przebiegu doświadczenia z udziałem mocznika i węglanu amonu.

Wykonano doświadczenie, w którym do probówki I wprowadzono wodny roztwór mocznika CO(NH₂)₂, a do probówki II – wodny roztwór węglanu amonu (NH₄)₂CO₃. Następnie do obu probówek dodano ten sam odczynnik, który umożliwił potwierdzenie zawartości obu probówek. Wybrano jeden odczynnik spośród:

Napisz, jakie obserwacje potwierdzą, że w probówce I znajduje się wodny roztwór mocznika, a w probówce II – wodny roztwór węglanu amonu.

Aminokwasy białkowe są α-aminokwasami, co znaczy, że w ich cząsteczkach jedna para grup funkcyjnych: aminowej i karboksylowej, jest połączona z tym samym atomem węgla.
α-Aminokwasy można otrzymać z kwasów karboksylowych w syntezie, której przebieg zilustrowano na schemacie.

Napisz wzór półstrukturalny (grupowy) kwasu karboksylowego, którego należy użyć do otrzymania leucyny opisaną metodą, i podaj nazwę systematyczną bromopochodnej tego kwasu stanowiącej produkt pośredni w opisanej metodzie.

Laktamy to związki, które powstają w wyniku wewnątrzcząsteczkowej kondensacji niektórych aminokwasów. W reakcji biorą udział: grupa karboksylowa i grupa aminowa znajdująca się np. przy 4., 5. lub 6. atomie węgla łańcucha aminokwasu. Przykładem laktamu jest związek o wzorze

Spośród poniższych nazw wybierz nazwę aminokwasu, z którego otrzymano laktam o podanym wzorze. Zaznacz wybraną odpowiedź.

Poniżej przedstawiono sekwencję aminokwasów pewnego tripeptydu:

Phe-Gly-Cys

Napisz wzór półstrukturalny (grupowy) tego tripeptydu. Pamiętaj, że w zastosowanej notacji umieszcza się z lewej strony kod aminokwasu, którego reszta zawiera wolną grupę aminową połączoną z atomem węgla α.

Dane są dwa pierwiastki chemiczne X oraz Y o których wiadomo, że:

– w stanie podstawowym elektrony w atomie pierwiastka X opisane są piętnastoma orbitalami, przy czym jego sparowane elektrony walencyjne opisane są taką samą liczbą orbitali, co elektrony niesparowane;

– atomy pierwiastka Y mają o jedną powłokę elektronową mniej, niż atomy pierwiastka X; liczba elektronów walencyjnych pierwiastka Y jest taka sama, jak liczba elektronów walencyjnych pierwiastka X opisanych orbitalami d.

Podaj symbol lub nazwę pierwiastka X oraz wartości liczb kwantowych – głównej oraz pobocznej, opisujących jego elektrony niesparowane.

Dane są dwa pierwiastki chemiczne X oraz Y o których wiadomo, że:

– w stanie podstawowym elektrony w atomie pierwiastka X opisane są piętnastoma orbitalami, przy czym jego sparowane elektrony walencyjne opisane są taką samą liczbą orbitali, co elektrony niesparowane;

– atomy pierwiastka Y mają o jedną powłokę elektronową mniej, niż atomy pierwiastka X; liczba elektronów walencyjnych pierwiastka Y jest taka sama, jak liczba elektronów walencyjnych pierwiastka X opisanych orbitalami d.

Napisz wzór sumaryczny wodorku pierwiastka Y, a następnie określ budowę przestrzenną jego cząsteczki (liniowa, trygonalna, tetraedryczna).

Pierwiastki leżące w tej samej grupie układu okresowego wykazują pewne podobieństwa w wielu właściwościach fizycznych oraz chemicznych. Ponadto, bardzo często zdarza się również, że tworzą związki chemiczne o identycznej strukturze cząsteczek. Na przykład siarka oraz selen przy najwyższym stopniu utlenienia tworzą podobnej budowy kwasy tlenowe – odpowiednio siarkowy(VI) oraz selenowy(VI). W pierwszym etapie dysocjacji elektrolitycznej obserwuje się praktycznie całkowitą dysocjację ich cząsteczek.

Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010.

Do probówki zawierającej oranż metylowy oraz 5 ml wodnego roztworu wodorotlenku potasu o wartości pH równej 13 wprowadzono pewną ilość tlenku selenu(VI) i energicznie wstrząśnięto zawartością naczynia reakcyjnego, uzyskując w ten sposób wodny roztwór soli obojętnej.

Podkreśl wyrażenia w nawiasach tak, aby powstały zdania prawdziwe.