Próba Lucasa jest metodą służącą do odróżniania alkoholi różniących się rzędowością. O pozytywnym jej wyniku świadczy zmętnienie zawartości naczynia po wprowadzeniu do niego roztworu stanowiącego mieszaninę kwasu solnego z chlorkiem cynku. Jeśli próbka stanowi alkohol III-rzędowy, zmętnienie pojawia się natychmiast. Alkohole II-rzędowe reagują w ciągu kilku minut, natomiast I-rzędowe nie pozwalają na uzyskanie opisanego efektu. Za pojawienie się zmętnienia odpowiada powstająca chloropochodna o takiej samej rzędowości jak wyjściowy alkohol.
W trzech niepodpisanych butelkach znajdowały się alkohole o ciekłym stanie skupienia:
CH3CH2OH CH3–(CH2)6–CH2OH CH3CH(OH)CH3
W celu odróżnienia wymienionych związków chemicznych przeprowadzono doświadczenie, podczas którego próbki badanych substancji wprowadzono do probówek zawierających odczynnik Lucasa. Fotografie 1.–3. przedstawiają efekt przeprowadzonego eksperymentu po wstrząśnięciu zawartością każdego z naczyń.
Pod każdym ze wzorów grupowych alkoholi zamieszczonych w tabeli wpisz numer probówki do jakiej został wprowadzony. © dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone