Zadanie 23.2. Arkusz Palladium marzec 2023 (1 punkt)
Atom węgla w cząsteczce alkenu oraz cykloalkenu połączony bezpośrednio z atomem węgla o hybrydyzacji sp2 orbitali walencyjnych nazywa się atomem węgla allilowym. Połączony z nim atom wodoru może zostać stosunkowo łatwo podstawiony bromem w obecności światła w wyniku reakcji z N-bromoimidem kwasu bursztynowego (NBS) według schematu:
Przebieg podstawienia atomu wodoru według opisanego schematu związany jest z wyrażoną w kJ∙mol–1 stosunkowo niewielką energią dysocjacji wiązania allilowego atomu węgla z atomem wodoru. Jest to energia, jaką trzeba dostarczyć, aby przekształcić 1 mol alkenu (lub cykloalkenu) w 1 mol atomów wodoru i 1 mol odpowiedniego rodnika organicznego. Produkty bromowania allilowego są szczególnie użyteczne do przekształcania w dieny sprzężone w reakcji dehydrohalogenowania – reakcji przebiegającej analogicznie jak proces przekształcania chloropochodnej alkanu lub cykloalkanu odpowiednio w alken lub cykloalken.
Na podstawie: J. McMurry, Chemia organiczna, Warszawa 2012.
Poniższy schemat ilustruje ciąg przemian (1.–4.) prowadzących do powstania sprzężonego dienu:
Przemiany 1. oraz 3. prowadzono w obecności światła, natomiast reakcje 2. oraz 4. to procesy dehydrohalogenowania biegnące w środowisku alkoholowym.
Stosując grupowe lub uproszczone wzory związków organicznych napisz równanie reakcji 4. W zapisie uwzględnij warunki prowadzenia procesu. © dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone
Stosując grupowe lub uproszczone wzory związków organicznych napisz równanie reakcji 4. W zapisie uwzględnij warunki prowadzenia procesu.
© dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone