DWMED

W filmie przedstawiono możliwe do zaobserwowania zmiany (wraz z komentarzami) podczas wprowadzania roztworu nadtlenku wodoru do roztworu heksahydroksochromianu(III) sodu.

© dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone

W filmie przedstawiono zmiany (wraz z komentarzami) jakie towarzyszą reakcji zachodzącej po wprowadzeniu zasady sodowej do wodnego roztworu dwuchromianu(VI) potasu.

© dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone

W filmie przedstawiono zmiany (wraz z komentarzami) jakie towarzyszą reakcji zachodzącej po wprowadzeniu roztworu kwasu siarkowego(VI) do wodnego roztworu chromianu(VI) potasu.

© dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone

W filmie przedstawiono możliwe do zaobserwowania zmiany (wraz z komentarzami) podczas badania własności utleniających jonów dwuchromianowych(VI) w środowisku kwasowym. Jako reduktor zastosowany został siarczan(IV) potasu.

Zastanów się, czy podczas przebiegu tego doświadczenia możliwe jest zaobserwowanie objawu biegnącej równolegle innej niż proces redoks reakcji chemicznej?

Stosunkowo małe ilości gazów w mieszaninach jednorodnych zwykle wyraża się w ppm (częściach na milion). Stężenie równe 1 ppm oznacza obecność jednej cząsteczki danej substancji w mieszaninie złożonej z miliona cząsteczek. W temperaturze 25 ^oC, pod ciśnieniem 1013 hPa, podczas przebywania co najmniej 30 minut w atmosferze zawierającej chlor, próg wyczuwania zapachu tego gazu oraz granica działania drażniącego są podobne i mieszczą się w zakresie 0,2 – 2 ppm. Stężenie powyżej 4 ppm określane jest jako niemożliwe do zniesienia. W przypadku zawartości chloru bliskiej 15 ppm występuje podrażnienie oczu, nosa i gardła, a już przy 30 ppm duszenie się, kaszel oraz uczucie pieczenia. Obrzęk płuc może wystąpić przy stężeniu co najmniej 40 ppm, a zgon następuje zwykle po wykonaniu kilku wdechów, gdy stężenie chloru w powietrzu wynosi 1000 ppm. Opisany gaz może powstać, jeśli dojdzie do jednoczesnego zastosowania środków czystości, w skład których wchodzą określone związki chemiczne na bazie chloru. Przykładem są dwa rodzaje preparatu Domestos. Jeden z nich zawiera 4,5 g chloranu(I) sodu w 100 g preparatu, natomiast stężenie kwasu chlorowodorowego w drugim wynosi 8% masowych.

Na podstawie: K. Sitarek, Podstawy i metody oceny środowiska pracy. Chlor, Warszawa 2008 oraz etykiety preparatów Domestos, Unilever Polska S.A.

Wypełniające w temperaturze 25 ^oC pod ciśnieniem 1013 hPa łazienkę  powietrze zajmuje objętość 13,5 m³. W pomieszczeniu tym w wyniku zmieszania preparatów  Domestos – 50 g zawierającego chloran(I) sodu z 18 g zawierającego kwas chlorowodorowy wydzieliła się pewna ilość chloru.

1. Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji chemicznej jaka przebiegła. Współczynniki stechiometryczne uzgodnij metodą bilansu jonowo-elektronowego.

W filmie przedstawiono możliwe do zaobserwowania zmiany (wraz z komentarzami) podczas wprowadzania roztworu nadtlenku wodoru do zakwaszonego roztworu siarczanu(VI) żelaza(II).

W filmie przedstawiono zmiany (wraz z komentarzami) jakie towarzyszą reakcji zachodzącej po wprowadzeniu zasady sodowej do rozcieńczonego wodnego roztworu siarczanu(VI) żelaza(II).

© dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone

W filmie przedstawiono możliwe do zaobserwowania zmiany (wraz z komentarzami) podczas wprowadzania roztworu nadtlenku wodoru do zawiesiny wodorotlenku żelaza(II).

W filmie przedstawiono zmiany (wraz z komentarzami) jakie towarzyszą reakcji zachodzącej po wprowadzeniu zasady sodowej do wodnego roztworu chlorku żelaza(III).

© dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone

W tym wykładzie usłyszysz wyjaśnienie znaczenia organelli komórkowych oraz najczęstrze tipy maturalne pomocne w czasie rozwiązywania zadań związanych ze strukturami komórkowymi.

Na poniższej mapie przedstawiono lokalizację parków narodowych na terenie Polski.

Legenda: A – parki istniejące, B – parki projektowane.

1. Do każdego z wymienionych poniżej istniejących parków narodowych Polski niżowej dopasuj odpowiedni numer z mapy.
1. Kampinoski:
2. Słowiński:
3. Biebrzański:

2. Do każdego z wymienionych poniżej istniejących parków narodowych Sudetów i Karpat dopasuj odpowiedni numer z mapy.
1. Gór Stołowych:
2. Magurski:
3. Babiogórski:

Konsumenci (roślinożercy i drapieżcy) odżywiają się w sposób wybiórczy (tj. selektywny), powodując zróżnicowaną śmiertelność w rozmaitych klasach wielkości swoich ofiar. Aby wyrazić w sposób ilościowy to zjawisko, zaproponowano wiele wskaźników wybiórczości pokarmowej.
Wszystkie opierają się na porównaniu udziału określonej kategorii ofiary (lub cząstek o określonej wielkości) w całkowitej liczbie ofiar/cząstek w pokarmie i w otaczającym środowisku. Jednym z najczęściej wykorzystywanych jest wskaźnik wybiórczości Jacobsa:

gdzie, p to udział ofiar określonej wielkości/typu w środowisku, r to udział jej w treści pokarmowej. Wskaźnik ten może przyjmować wartości od -1 do +1. Wartości mniejsze od 0 oznaczają ujemną wybiórczość w stosunku do kreślonego typu ofiary (procentowo mniej ofiar tej kategorii jest zjadanych w stosunku do innych), a wartości większe od 0 oznaczają dodatnią selekcję (ofiary należące do tej kategorii są zjadane częściej niż inne). Taki sam udział ofiar z określonej klasy wielkości w środowisku i w pokarmie drapieżcy/roślinożercy oznacza jego neutralność wobec tej kategorii pokarmu (D = 0).

Pewna populacja ryb ma w środowisku do dyspozycji pokarm w trzech klasach wielkości (A, B i C) w następujących proporcjach:

Posługując się wskaźnikiem wybiórczości Jacobsa, określ, które stwierdzenia dotyczące preferencji pokarmowych opisanej populacji ryb są prawdziwe, a które – fałszywe.

Skutecznym sposobem unikania drapieżników kierujących się wzrokiem są barwy i kształty kryptyczne ciała, o czym świadczy ogromne rozpowszechnienie tej strategii w większości grup systematycznych.

Źródło: J. Weiner, Życie i ewolucja biosfery, Warszawa 1999.

Wybierz prawidłowe dokończenie zdania.

Strategia unikania ataku drapieżnika przez patyczaki, polegająca na upodabnianiu się pod względem barwy oraz kształtu ciała do otaczającego środowiska to

A. mimikra müllerowska.
B. mimikra batezjańska.
C. mimetyzm.

Skrzyżowano samca muszki owocowej o genotypie AaBbCcddEe z samicą o genotypie AabbCcDdEe. Każdy z pięciu genów jest dziedziczony niezależnie od pozostałych.

1. Ile różnych genotypów gamet powstaje w wyniku mejozy u samca o genotypie AaBbCcddEe?
A. 16
B. 25
C. 32
D. 50
E. 64

2. Ile wynosi wartość oczekiwana udziału genotypu AabbCcddee wśród potomstwa opisanej pary muszek?
A. 0
B. 1/32
C. 1/64
D. 1/128
E. 1/256

Za kolor owoców pewnej odmiany patisona odpowiadają dwa niezależnie dziedziczące się geny wykazujące pełną dominację, warunkujące wytwarzanie enzymów odpowiadających za powstawanie określonych barwników. Żółty barwnik owoców tego patisona jest wytwarzany w dwuetapowym procesie przedstawionym na poniższym rysunku.

Bezbarwny związek (warunkujący białą barwę owoców) jest przekształcany przez enzym I w zielony barwnik, który następnie jest przekształcany przez enzym II w barwnik żółty.
Rośliny patisona o genotypie ww wytwarzają aktywny enzym I i mogą być zielone lub żółte, w zależności od tego, w jakim układzie występują u nich allele drugiego genu. Gdy w drugim locus jest obecny chociaż jeden allel Z, wytwarzany jest aktywny enzym II i związek odpowiadający za zielony kolor jest przekształcany w barwnik nadający owocom kolor żółty.

Na podstawie: B.A. Pierce, Genetics Essentials: Concepts and Connections 3rd Edition, 2016.

1. Określ które stwierdzenia dotyczące barwy owoców tej odmiany patisona są prawdziwe, a które – fałszywe.

2. Jakie jest prawdopodobieństwo, że po skrzyżowaniu podwójnie heterozygotycznego patisona z podwójnie homozygotyczną rośliną dającą owoce żółte otrzyma się roślinę o owocach zielonych?

A. 0%
B. 12,5%
C. 25%
D. 50%
E. 75%