DWMED

Breadcrumbs




Zadanie 13. Arkusz Palladium kwiecień 2024 (1 punkt)

W wodnych roztworach, między stałymi – dysocjacji zasadowej (Kb) zasady Brønsteda oraz stałą dysocjacji kwasowej (Ka) sprzężonego z nią kwasu istnieje relacja zwana iloczynem jonowym wody (Kw), który w temperaturze 298 K ma wartość 10–14:

Kw = Ka∙Kb

Jeśli do wodnego roztworu wprowadzona zostanie sól zawierająca określony wodoroanion, możliwe jest wówczas ustalenie, czy taki jon w wodnym roztworze łatwiej ulega dysocjacji kwasowej – odszczepia proton, czy dysocjacji zasadowej, stanowiąc wtedy jego akceptor.

Na podstawie: A. Hulanicki, Reakcje kwasów i zasad w chemii analitycznej, Warszawa 2016.

W temperaturze 298 K do zlewki zawierającej 200 cm3 wodnego roztworu wodorotlenku sodu o stężeniu 0,1 mol∙dm–3 wprowadzono 100 cm3 roztworu kwasu fosforowego(V) o takim samym stężeniu molowym oraz tej samej temperaturze, jak roztwór wodorotlenku.

Woda ulega procesowi autodysocjacji, dlatego w każdym wodnym roztworze ustala się równowaga, którą w temperaturze 298 K opisuje iloczyn jonowy wody o wartości 10–14:

H2O + H2O ⇄ OH + H3O+

Z równowagi tej wynika, że w ujęciu teorii Brønsteda-Lowry’ego proces zobojętniania kwasu zasadą jest reakcją odwrotną względem autodysocjacji wody.

Po wprowadzeniu roztworu kwasu fosforowego(V) do roztworu zasady i dokładnym wymieszaniu zawartości naczynia stwierdzono, że temperatura uzyskanego roztworu była wyższa niż 298 K.

Spośród podanych poniżej dwóch wartości iloczynu jonowego wody wybierz podkreślając tę, która odpowiada temperaturze wyższej niż 298 K. Uzasadnij wybór.

0,1∙10–14                                        3,0∙10–14

Uzasadnienie:

© dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone


Zadanie 14. Arkusz Palladium kwiecień 2024 (2 punkty)

W wodnych roztworach, między stałymi – dysocjacji zasadowej (Kb) zasady Brønsteda oraz stałą dysocjacji kwasowej (Ka) sprzężonego z nią kwasu istnieje relacja zwana iloczynem jonowym wody (Kw), który w temperaturze 298 K ma wartość 10–14:

Kw = Ka∙Kb

Jeśli do wodnego roztworu wprowadzona zostanie sól zawierająca określony wodoroanion, możliwe jest wówczas ustalenie, czy taki jon w wodnym roztworze łatwiej ulega dysocjacji kwasowej – odszczepia proton, czy dysocjacji zasadowej, stanowiąc wtedy jego akceptor.

Na podstawie: A. Hulanicki, Reakcje kwasów i zasad w chemii analitycznej, Warszawa 2016.

W temperaturze 298 K do zlewki zawierającej 200 cm3 wodnego roztworu wodorotlenku sodu o stężeniu 0,1 mol∙dm–3 wprowadzono 100 cm3 roztworu kwasu fosforowego(V) o takim samym stężeniu molowym oraz tej samej temperaturze, jak roztwór wodorotlenku.

W celu przygotowania roztworu kwasu fosforowego(V) użytego podczas opisanego doświadczenia z roztworem NaOH wykorzystano taki jego roztwór, w którym dysocjacji w temperaturze 298 K ulega 111 cząsteczek H3PO4 spośród każdego tysiąca cząsteczek kwasu.

Na podstawie niezbędnych obliczeń ustal, jakich objętości – wody oraz opisanego roztworu kwasu użyto, w celu przygotowania docelowego roztworu. Przyjmij, że objętość docelowego roztworu równa jest sumie objętości roztworu kwasu oraz wody.

© dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone











Zadanie 21.1. Arkusz Palladium kwiecień 2024 (1 punkt)

Pallad jest metalem leżącym w 10. grupie układu okresowego pierwiastków chemicznych. Jego związki chemiczne znalazły liczne zastosowania nie tylko w przemyśle chemicznym, ale również w układach analitycznych. Na przykład chlorek palladu(II) obecny jest w detektorach czadu – silnie toksycznego, bezbarwnego, bezwonnego gazu, który wykazuje około 200-krotnie silniejszą zdolność do wiązania się z zawartymi w hemoglobinie jonami żelaza niż tlen. Niektóre detektory opisanego gazu wyposażone są w ogniwa chemiczne o określonej wartości SEM, którego wartość ulega zmianie w momencie, gdy w powietrzu znajdującym się w pomieszczeniu obecny będzie tlenek węgla(II). Zmiana wartości SEM ogniwa powoduje natychmiastowe uruchomienie sygnału alarmowego urządzenia. Opisane działanie czujnika możliwe jest ze względu na różnice potencjałów elektrochemicznych półogniw:

Pd2+ + 2ē ⇄ Pd                                                Eo = 0,915 V

CO2 + 2H3O+ + 2ē ⇄ CO + 3H2O               Eo = –0,52 V

Na podstawie: J. M. Berg i inni, Biochemia, Warszawa 2022 oraz W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2013.

Napisz cząsteczkowe równanie reakcji chemicznej stanowiącej podstawę działania opisanego czujnika czadu oraz podaj wartość standardowej siły elektromotorycznej znajdującego się w nim ogniwa chemicznego.

Równanie reakcji:

Wartość SEM:

© dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone

Paginacja