DWMED

Na poniższym rysunku przedstawiono schematyczny rysunek fragmentu nabłonka jelitowego.
W błonie tych komórek występują dwa typy przenośników glukozy. Szczytowa część błony komórkowej, kontaktująca się ze światłem jelita, zawiera przenośniki sprzężone (symportery), które odpowiadają za pobieranie glukozy do wnętrza komórek. W częściach bocznych i części podstawnej błony komórkowej występują natomiast uniportowe przenośniki glukozy, które wyprowadzają glukozę do płynu zewnątrzkomórkowego.
W błonie komórek nabłonka jelitowego znajduje się również białko, określane jako ATPaza Na+/K+ lub pompa Na+/K+, które sprzęga wyprowadzanie Na+ z komórki z wprowadzaniem do niej K+. W ten sposób wewnątrz komórki utrzymuje stężenie Na+ około 10–30 razy mniejsze, a stężenie K+ około 10–30 razy większe niż w świetle jelita i płynie zewnątrzkomórkowym

1. Wybierz prawidłowe dokończenie zdania.

Na rysunku numerem 1 oznaczono

A. fruktozę.
B. ATP.
C. jony Na+.
D. jony K+.

2. Określ, wybierając spośród A albo B, prawidłowe dokończenie zdania i wybierz odpowiednie uzasadnienie spośród 1.–3.

Transport glukozy przez białko oznaczone na schemacie literą A to transport

3. Wybierz prawidłowe dokończenie zdania.

Transport glukozy zachodzący z udziałem białka oznaczonego na schemacie literą C to

A. dyfuzja prosta.
B. dyfuzja ułatwiona.
C. osmoza.
D. transport aktywny.

4. Wybierz prawidłowe dokończenie zdania.

Podczas transportu glukozy hydroliza ATP zachodzi w białku oznaczonym na schemacie

A. literą A.
B. literą B.
C. literą C.

5. Uzupełnij w poniższym tekście luki (1.–3.) wyrażeniami z tabeli, wybierając w każdym przypadku jedno z dwóch zaproponowanych.

Struktury komórkowe oznaczone na rysunku numerem 2 określane są jako (1), a ich kształt utrzymywany jest przez włókna cytoszkieletu zbudowane z (2). Struktury te są pokryte grubą warstwą (3), tworzącego rodzaj sita molekularnego i zawierającego enzymy uczestniczące w ostatnich etapach trawienia cukrów i białek.

Na poniżej fotografii spod transmisyjnego mikroskopu elektronowego przedstawiono chloroplast
fasoli. Za pomocą liter A–D oznaczono cztery różne struktury.

1. Dopasuj do podanych w tabeli elementów budowy chloroplastu odpowiednie oznaczenia literowe z mikrofotografii.

2. Określ lokalizację cyklu Calvina w chloroplaście, wybierając odpowiednie oznaczenie literowe z mikrofotografii.

A. struktura A.
B. struktura B.
C. struktura C.
D. struktura D.

Ektomikoryza to forma symbiozy, w której strzępki grzyba wnikają pomiędzy ściany komórek miękiszu kory pierwotnej korzeni, tworząc tzw. sieć Hartiga, ale nie przerastają komórek endodermy i nie wnikają do komórek walca osiowego. W rejonie sieci Hartiga następuje wymiana związków mineralnych i organicznych między oboma symbiontami: grzyb przekazuje roślinie m.in. sole mineralne, wodę, hormony i witaminy, a otrzymuje od niej głównie cukry, których z powodu braku chlorofilu – sam nie potrafi wytworzyć.

Wokół korzeni tworzy się opilśń (mufka grzybniowa). Strzępki grzyba przerastają środowisko glebowe, tworząc gęstą sieć dzięki
obecności licznych rozgałęzień. To one pobierają z gleby wodę i substancje pokarmowe, które sznurami grzybniowymi wędrują do rośliny. Ten typ mikoryzy jest charakterystyczny dla wielu panujących drzew strefy umiarkowanej i wszystkich lasotwórczych gatunków rodzimych.

Źródło: www.encyklopedialesna.pl/haslo/ektomikoryza

Określ, które stwierdzenia dotyczące mikoryzy są prawdziwe, a które – fałszywe.

Określ właściwe dokończenie zdania, wybierając spośród A albo B oraz spośród 1. albo 2.

Ściany komórkowe komórek kolenchymy zbudowane są głównie z

Uzupełnij w poniższym tekście luki (1.–3.) wyrażeniami z tabeli, wybierając w każdym przypadku jedno z dwóch zaproponowanych.

W budowie komórki bakterii Gram-dodatnich, w odróżnieniu od bakterii Gram-ujemnych, (1) dodatkowa zewnętrzna błona komórkowa. Ściana komórkowa bakterii Gram-dodatnich jest (2) od ściany bakterii Gram-ujemnych. Bakterie Gram-dodatnie barwią się na (3) w barwieniu metodą Grama.

Określ, które z wymienionych komórek roślinnych powstają w wyniku mejozy.

Uzupełnij w poniższym tekście luki (1.–3.) wyrażeniami z tabeli, wybierając w każdym przypadku jedno z dwóch zaproponowanych.

Korzenie roślin wykazują z reguły fototropizm (1), w którym strona nieoświetlona rośnie (2) niż storna oświetlona, co jest spowodowane (3) wzrostu wydłużeniowego komórek korzenia przez wysokie stężenie auksyny.

Uzupełnij w poniższym tekście luki (1.–3.) wyrażeniami z tabeli, wybierając w każdym przypadku jedno z dwóch zaproponowanych.

Otwieranie szparek jest spowodowane pobieraniem wody przez komórki szparkowe, wywołanym przez (1) w komórce stężenia substancji osmotycznie czynnych, do których należą jony (2) oraz (3).

Na poniższej rycinie przedstawiono trzy typy naczyń włosowatych człowieka.

• typ I – naczynia o ścianie ciągłej – śródbłonek jest ciągły, nie ma otworów i przerw. Ten rodzaj naczyń włosowatych ma selektywną przepuszczalność, która kontrolowana jest przez ciągłą warstwę śródbłonka.

• typ II – naczynia o ścianie okienkowej – śródbłonek posiada niewielkie otwory, które przesłonięte są przeponką. Ten typ charakteryzuje się dużą przepuszczalnością dla substancji wysokocząsteczkowych.

• typ III – naczynia zatokowe o ścianie nieciągłej – śródbłonek ma wiele otworów i przerw między poszczególnymi komórkami, dzięki temu przepuszczalność jest bardzo wysoka.

Źródło: Cichocki, Litwin i Mirecka (2002) Kompendium histologii (Wydanie 3) Rozdział 9. Układ naczyniowy, str. 182; www.medonet.pl

Dopasuj do wymienionych w tabeli struktur typowy dla nich typ naczyń włosowatych.

Na poniższej ilustracji przedstawiono rozwój poroża u jelenia kanadyjskiego (A) oraz wykształcone rogi owcy kanadyjskiej (B).

Określ, które stwierdzenia dotyczące rogów i poroża ssaków kopytnych są prawdziwe, a które – fałszywe.

Określ, które stwierdzenia dotyczące konkurencji są prawdziwe, a które – fałszywe.

W przewodzie pokarmowym owadów są aktywne m.in. następujące enzymy trawienne: amylaza, maltaza, peptydazy i lipazy. Jednakże procesy trawienne niektórych owadów wymagają udziału mikroorganizmów. Larwy kołatków, choć same nie potrafią trawić celulozy, korzystają z pomocy drożdży z klasy Sacchcaromycetes. Podobnie termity, w zależności od gatunku, trawią celulozę z udziałem protistów lub bakterii.

Na podstawie: Boczek J., Kiełkiewicz M., Owady – źródło wiedzy i inspiracji dla człowieka, Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 2016 s. 32–40

1. Dopasuj do wymienionych w tabeli składników pokarmowych odpowiedni enzym, który go trawi.

2. Określ właściwe dokończenie zdania, wybierając spośród A albo B oraz spośród 1. albo 2.

Na szkiełku podstawowym umieszczono od lewej strony kolejno trzy krople zawierające surowice wzorcowe uzyskane z grup krwi: A, B i 0. Następnie do każdej z trzech kropli dodano erytrocyty pacjenta o nieznanej grupie krwi. Wyniki badania przedstawiono na poniższej fotografii.

Określ grupę krwi badanego pacjenta.

A. Grupa A.
B. Grupa B.
C. Grupa AB.
D. Grupa 0.

Określ, które stwierdzenia dotyczące genomu mitochondrialnego człowieka są prawdziwe, a które – fałszywe.

Wśród chińskich grzywaczy występują dwie odmiany: bezwłosa (naga) i mająca sierść (owłosiona). Rodzaj owłosienia u tej rasy psów jest warunkowany autosomalnym genem mającym dwa allele: allel determinujący brak owłosienia jest dominujący w stosunku do allelu odpowiedzialnego za jego obecność. Allel dominujący w układzie homozygotycznym jest letalny – powoduje śmierć już w życiu płodowym.

1. Określ, na podstawie przedstawionych informacji, które stwierdzenia dotyczące opisanej rasy psów są prawdziwe, a które – fałszywe.

2. Ile wynosi prawdopodobieństwo, że kolejne szczenię pary chińskich grzywaczy odmiany nagiej będzie nagą samicą? Wybierz odpowiedź spośród podanych.

A. 1/2
B. 1/4
C. 1/3
D. 2/3
E. 3/4