Zamieszczone fotografie przedstawiają zestawy ocynkowanych (pokrytych ochronną warstwą cynku) stalowych wkrętów umieszczonych w różnych środowiskach. W każdym z zestawów fotografia 1. została wykonana 1 dzień po wprowadzeniu badanego elementu do określonego wodnego roztworu, natomiast fotografia 2. wykonana została 20 dni później.
Podaj nazwę zjawiska fizycznego w wyniku którego poziom cieczy w probówce 2. był każdorazowo niższy niż w probówce 1. © dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone
Meniskiem nazywamy zakrzywioną powierzchnię utworzoną przez ciecz w wąskiej rurce. Występowanie menisku wklęsłego obserwujemy w przypadku takich cieczy, pomiędzy cząsteczkami których siły kohezji są mniejsze, niż siły adhezji ich cząsteczek do powierzchni szkła, co w szczególności obserwuje się w przypadku roztworów wodnych. Menisk wypukły możemy zaobserwować w przypadku takich substancji chemicznych, których cząsteczki słabo oddziałują ze szklanymi ściankami naczynia i praktycznie nie mieszają się z wodą. Znajomość zachowania się cieczy wobec ścianek naczynia często pozwala określić, która z warstw stanowi fazę wodną, a która roztwór z rozpuszczalnikiem organicznym.
Na podstawie: P. Atkins, L. Jones, Chemia ogólna. Cząsteczki, materia, reakcje, Warszawa 2018.
Fotografie 1.–5. w sposób losowy ilustrują zawartości probówek stanowiące kombinacje składników zebranych w tabeli poniżej, przy czym jedynie probówka 4. nie była wstrząsana.
Przypisz numer probówki do odpowiedniej zawartości naczynia. Wskaż tę jego część, w której znajduje się faza wodna – wpisz słowo „górna” lub „dolna”. Uzupełnij tabelę. © dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone
W tabeli poniżej zebrano informacje na temat gęstości (g∙cm–3) wybranych cieczy (25 oC, 1013 hPa), a zamieszczone zdjęcie ilustruje zawartość probówki, w której znajdują się wymienione w tabeli związki chemiczne. Dla zwiększenia czytelności fotografii niektóre z widocznych warstw zostały zabarwione, przy czym ich gęstości praktycznie równe są gęstości czystego rozpuszczalnika.
Nazwom substancji przypisz właściwe numery 1.–4. opisujące poszczególne frakcje w probówce. Uzupełnij puste pola w tabeli. © dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone
W dwóch naczyniach znajdowały się – dichlorometan oraz etylobenzen. Próbkę jednego z tych związków chemicznych poddano badaniu wykonując ciąg czynności według schematu:
Wyjaśnij, dlaczego po wstrząśnięciu zawartością naczynia widoczną na 2. fotografii uzyskano efekt, który przedstawia fotografia 3. © dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone
W dwóch naczyniach znajdowały się – dichlorometan oraz etylobenzen. Próbkę jednego z tych związków chemicznych poddano badaniu wykonując ciąg czynności według schematu:
Wykonaj niezbędne obliczenia, a następnie napisz równanie reakcji chemicznej, której przebieg doprowadził do zmian zawartości probówki 3. w zawartość widoczną na 4. fotografii. Przyjmij, że przekształcając się w produkt, masa 0,01 mola cząsteczek bezbarwnego substratu wzrosła o 1,58 g. © dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone
Pomimo, że benzen oraz metylobenzen (toluen) należą do tego samego szeregu homologicznego, to jednak znacząco różnią się reaktywnością, co wynika z różnej struktury ich cząsteczek.
Zaznacz dwa spośród podanych piktogramów ostrzegawczych, które są wspólne dla benzenu oraz metylobenzenu. © dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone
Pomimo, że benzen oraz metylobenzen (toluen) należą do tego samego szeregu homologicznego, to jednak znacząco różnią się reaktywnością, co wynika z różnej struktury ich cząsteczek.
W celu sprawdzenia, który z wymienionych związków łatwiej wchodzi w reakcję chemiczną w tej samej temperaturze, próbki tych węglowodorów umieszczono w dwóch probówkach. Do każdego z naczyń wprowadzono następnie zakwaszony roztwór dwuchromianu(VI) potasu. Po energicznym, kilkudziesięciosekundowym wstrząsaniu zawartością probówek uzyskano układy przedstawione na fotografiach 1. oraz 2.
Narysuj wzory grupowe lub uproszczone cząsteczek węglowodorów przypisując je do odpowiednich fotografii. Fotografia 1.: Fotografia 2.: © dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone
Próba Lucasa jest metodą służącą do odróżniania alkoholi różniących się rzędowością. O pozytywnym jej wyniku świadczy zmętnienie zawartości naczynia po wprowadzeniu do niego roztworu stanowiącego mieszaninę kwasu solnego z chlorkiem cynku. Jeśli próbka stanowi alkohol III-rzędowy, zmętnienie pojawia się natychmiast. Alkohole II-rzędowe reagują w ciągu kilku minut, natomiast I-rzędowe nie pozwalają na uzyskanie opisanego efektu. Za pojawienie się zmętnienia odpowiada powstająca chloropochodna o takiej samej rzędowości jak wyjściowy alkohol.
W trzech niepodpisanych butelkach znajdowały się alkohole o ciekłym stanie skupienia:
CH3CH2OH CH3–(CH2)6–CH2OH CH3CH(OH)CH3
W celu odróżnienia wymienionych związków chemicznych przeprowadzono doświadczenie, podczas którego próbki badanych substancji wprowadzono do probówek zawierających odczynnik Lucasa. Fotografie 1.–3. przedstawiają efekt przeprowadzonego eksperymentu po wstrząśnięciu zawartością każdego z naczyń.
Pod każdym ze wzorów grupowych alkoholi zamieszczonych w tabeli wpisz numer probówki do jakiej został wprowadzony. © dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone
W temperaturze 21 oC próbkę pewnego związku chemicznego poddano działaniu alkalicznego roztworu manganianu(VII) potasu i uzyskano mieszaninę, którą przedstawia zamieszczona fotografia.
Jeden ze związków chemicznych, których wzory 1.–3. wymieniono poniżej nie daje w opisanych warunkach widocznego na fotografii efektu.
Spośród podanych wzorów wybierz ten, który przedstawia związek chemiczny jaki nie mógł przereagować w opisanych warunkach, a następnie napisz jego nazwę systematyczną. Numer alkoholu: Nazwa systematyczna: © dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone
W temperaturze 21 oC próbkę pewnego związku chemicznego poddano działaniu alkalicznego roztworu manganianu(VII) potasu i uzyskano mieszaninę, którą przedstawia zamieszczona fotografia.
Jeden ze związków chemicznych, których wzory 1.–3. wymieniono poniżej nie daje w opisanych warunkach widocznego na fotografii efektu.
Określ, dlaczego jeden wskazany spośród wymienionych związków chemicznych nie przereagował w opisanych warunkach? Odnieś się do jego rzędowości. © dr inż. Rafał Szczypiński, wszelkie prawa zastrzeżone