DWMED

W czterech naczyniach (I–IV) znajdowały się cztery różne wodne roztwory: fruktozy, glukozy, skrobi i albuminy (białka występującego m.in. w jajach kurzych). W celu ich identyfikacji przeprowadzono trzy serie doświadczeń.
W pierwszej serii doświadczeń, po dodaniu wodno-alkoholowego roztworu jodu do próbek pobranych z czterech naczyń, próbka z naczynia I przyjęła granatowe zabarwienie.
W drugiej serii doświadczeń, po dodaniu etanolu do próbek pobranych z trzech naczyń (II, III i IV), w próbce z naczynia II pojawił się biały, kłaczkowaty osad.
W trzeciej serii doświadczeń, po dodaniu wodnego roztworu bromu z dodatkiem wodorowęglanu sodu do próbek pobranych z dwóch naczyń (III i IV), próbka z naczynia III przyjęła trwałe pomarańczowe zabarwienie. Próbka z naczynia IV po pewnym czasie stała się bezbarwna.

Podaj nazwę procesu, który w drugiej serii doświadczeń, po dodaniu etanolu do próbek pobranych z trzech naczyń (II, III i IV), był przyczyną pojawienia się białego, kłaczkowatego osadu w próbce z naczynia II.

W roztworze o odczynie zasadowym ketony, których cząsteczki zawierają grupę –OH przy atomie węgla połączonym z atomem węgla grupy karbonylowej, ulegają izomeryzacji. Tę przemianę ilustruje poniższy schemat.

Przeprowadzono doświadczenie, w którym do dwóch probówek – w jednej probówce znajdował się wodny roztwór glukozy, a w drugiej wodny roztwór fruktozy – dodano zalkalizowaną zawiesinę wodorotlenku miedzi(II). Następnie zawartość każdej probówki wymieszano i ogrzano.

Odpowiedz na poniższe pytanie. Wpisz TAK albo NIE do tabeli i podaj uzasadnienie. W uzasadnieniu odwołaj się do konsekwencji procesu opisanego w informacji oraz nazwij właściwości cukrów, które potwierdzono opisanym doświadczeniem.

Hydrolizę sacharozy można opisać równaniem:

Podczas przebiegu tego procesu w wodnym roztworze o pH = 4,5 mierzono stężenie sacharozy w stałych odstępach czasu i wyniki eksperymentu zestawiono w poniższej tabeli.

Uzupełnij poniższe zdania – wybierz i podkreśl jedno określenie spośród podanych w nawiasie oraz wpisz wartość stężenia molowego glukozy.

Energią jonizacji nazywamy taką ilość energii, jaka potrzebna jest do usunięcia elektronu z atomu pierwiastka lub jego prostego jonu. Wykresy poniżej ilustrują zmiany wartości pierwszej oraz drugiej energii jonizacji szesnastu pierwiastków grup głównych układu okresowego, leżących w dwóch kolejnych jego okresach.

Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010.

Uzupełnij poniższy tekst oznaczeniami literowymi (A÷D) tak, aby powstały zdania prawdziwe. Uzasadnij swój wybór.

Energią jonizacji nazywamy taką ilość energii, jaka potrzebna jest do usunięcia elektronu z atomu pierwiastka lub jego prostego jonu. Wykresy poniżej ilustrują zmiany wartości pierwszej oraz drugiej energii jonizacji szesnastu pierwiastków grup głównych układu okresowego, leżących w dwóch kolejnych jego okresach.

Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010.

W tabeli poniżej oznaczeniom literowym X, Y i Z przypisano po dwa numery okresów. Wśród podanych oznaczeń dwa dotyczą tych okresów, w których nie leżą pierwiastki o wartościach energii jonizacji przedstawionych graficznie w informacji wprowadzającej.

Podaj te oznaczenia literowe, które nie dotyczą pierwiastków o wartościach energii jonizacji przedstawionych w informacji wprowadzającej.

Energią jonizacji nazywamy taką ilość energii, jaka potrzebna jest do usunięcia elektronu z atomu pierwiastka lub jego prostego jonu. Wykresy poniżej ilustrują zmiany wartości pierwszej oraz drugiej energii jonizacji szesnastu pierwiastków grup głównych układu okresowego, leżących w dwóch kolejnych jego okresach.

Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010.

W tabeli poniżej oznaczeniom literowym X, Y i Z przypisano po dwa numery okresów. Wśród podanych oznaczeń dwa dotyczą tych okresów, w których nie leżą pierwiastki o wartościach energii jonizacji przedstawionych graficznie w informacji wprowadzającej.

Wartość drugiej energii jonizacji jednego z opisanych pierwiastków wynosi 1,14 MJ∙mol^–1.

Napisz symbol lub nazwę tego pierwiastka chemicznego. Podaj wartości liczb kwantowych – głównej, pobocznej oraz magnetycznej, opisujących elektrony walencyjne w jego atomach w stanie podstawowym. Uzupełnij tabelę.

Azot jest pierwiastkiem, który występuje w postaci dwóch trwałych odmian izotopowych różniących się jednym neutronem. Szacuje się, że wśród 263 cząsteczek amoniaku istnieje jedna, w skład której wchodzi tzw. ciężki izotop azotu, którego jądro atomowe zawiera osiem neutronów.

Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010.

Oblicz liczbę cząsteczek amoniaku zawierających ciężki izotop azotu w probówce o pojemności równej 20 cm³_, w jednej czwartej napełnionej roztworem wody amoniakalnej o stężeniu molowym równym 0,1 mol·dm^-3, w temperaturze 25 ^oC. W obliczeniach uwzględnij fakt, że woda amoniakalna jest słabym elektrolitem. Wynik podaj w notacji wykładniczej z dokładnością do trzech cyfr znaczących.

Azot jest pierwiastkiem, który występuje w postaci dwóch trwałych odmian izotopowych różniących się jednym neutronem. Szacuje się, że wśród 263 cząsteczek amoniaku istnieje jedna, w skład której wchodzi tzw. ciężki izotop azotu, którego jądro atomowe zawiera osiem neutronów.

Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010.

Jeśli wodny roztwór chlorku amonu zawierający lekki izotop azotu zostanie nasycony amoniakiem, którego wszystkie cząsteczki zawierają ciężki izotop azotu, wówczas dojdzie do wymiany tego izotopu między amoniakiem a jonami amonowymi. Powstały w ten sposób gazowy produkt zawierający lekki izotop azotu usuwa się z układu metodami fizycznymi.

Stosując wzory drobin zawierających symbole odpowiednich izotopów azotu napisz w formie jonowej skróconej równanie opisanej wyżej przemiany.

Naturalny ołów występuje w postaci mieszaniny czterech izotopów. Liczby neutronów znajdujących się w trzech najcięższych spośród tych izotopów opisane są wartościami kolejnych liczb naturalnych. W podanej trójce izotopów najlżejszy z nich stanowi 24,1%, a kolejne dwa odpowiednio 22,1% oraz 52,4% (najcięższy izotop). Neutrony znajdujące się w jednym atomie najlżejszego spośród wszystkich izotopów ołowiu ważą około 2,037·10^–22 g, a najcięższy z wymienionych nuklidów powstaje w wyniku przemiany β^– radioizotopu pewnego pierwiastka chemicznego.

Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2013.

Średnia masa atomowa ołowiu wynosi 207,241 u.

Na podstawie odpowiednich obliczeń ustal wartości liczb masowych pozostałych trzech (najcięższych) jego izotopów. Wyniki obliczeń wpisz w odpowiednie pola tabeli.

Naturalny ołów występuje w postaci mieszaniny czterech izotopów. Liczby neutronów znajdujących się w trzech najcięższych spośród tych izotopów opisane są wartościami kolejnych liczb naturalnych. W podanej trójce izotopów najlżejszy z nich stanowi 24,1%, a kolejne dwa odpowiednio 22,1% oraz 52,4% (najcięższy izotop). Neutrony znajdujące się w jednym atomie najlżejszego spośród wszystkich izotopów ołowiu ważą około 2,037·10^–22 g, a najcięższy z wymienionych nuklidów powstaje w wyniku przemiany β^– radioizotopu pewnego pierwiastka chemicznego.

Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2013.

Średnia masa atomowa ołowiu wynosi 207,241 u.

Napisz równanie przemiany jądrowej prowadzącej do powstania najcięższego spośród opisanych izotopów ołowiu.

Rdzeń atomowy każdego z pierwiastków X i Y zawiera dziesięć elektronów. W stanie podstawowym atomy pierwszego z nich mają identyczną liczbę walencyjnych elektronów sparowanych i niesparowanych. Drugi z wymienionych pierwiastków tworzy jony o wzorze YO₄^–.

W pewnym tlenku pierwiastka X pierwiastkowi temu przypisuje się jego najwyższą wartość stopnia utlenienia. Przeprowadzono doświadczenie zilustrowane poniższym rysunkiem, stosując stechiometryczne ilości wodorotlenków wobec tlenków pierwiastków X i Y oraz nadmiar wody.

Po dodaniu odczynników zawartość probówki nr 1 ogrzano, a następnie każdą z nich energicznie wstrząśnięto. W naczyniach o numerach 3 i 4 pojawiły się jony YO₄^–.

Napisz, co zaobserwowano w probówkach o numerach 1 i 2 po wstrząśnięciu ich zawartością?

Rdzeń atomowy każdego z pierwiastków X i Y zawiera dziesięć elektronów. W stanie podstawowym atomy pierwszego z nich mają identyczną liczbę walencyjnych elektronów sparowanych i niesparowanych. Drugi z wymienionych pierwiastków tworzy jony o wzorze YO₄^–.

W pewnym tlenku pierwiastka X pierwiastkowi temu przypisuje się jego najwyższą wartość stopnia utlenienia. Przeprowadzono doświadczenie zilustrowane poniższym rysunkiem, stosując stechiometryczne ilości wodorotlenków wobec tlenków pierwiastków X i Y oraz nadmiar wody.

Po dodaniu odczynników zawartość probówki nr 1 ogrzano, a następnie każdą z nich energicznie wstrząśnięto. W naczyniach o numerach 3 i 4 pojawiły się jony YO₄^–.

Po wykonaniu opisanego doświadczenia do zawartości każdej z probówek dodano po trzy krople 0,1% roztworu oranżu metylowego i wstrząśnięto ich zawartością. W probówkach o numerach 1 i 4 odnotowano różne barwy roztworów. Podaj jaką barwę przyjął każdy z tych dwóch roztworów oraz nazwy przebiegających w nich procesów, jakie odpowiadają za takie, a nie inne zabarwienie. Uzupełnij tabelę.

Rdzeń atomowy każdego z pierwiastków X i Y zawiera dziesięć elektronów. W stanie podstawowym atomy pierwszego z nich mają identyczną liczbę walencyjnych elektronów sparowanych i niesparowanych. Drugi z wymienionych pierwiastków tworzy jony o wzorze YO₄^–.

W pewnym tlenku pierwiastka X pierwiastkowi temu przypisuje się jego najwyższą wartość stopnia utlenienia. Przeprowadzono doświadczenie zilustrowane poniższym rysunkiem, stosując stechiometryczne ilości wodorotlenków wobec tlenków pierwiastków X i Y oraz nadmiar wody.

Po dodaniu odczynników zawartość probówki nr 1 ogrzano, a następnie każdą z nich energicznie wstrząśnięto. W naczyniach o numerach 3 i 4 pojawiły się jony YO₄^–.

Napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji chemicznych, jakie odpowiadają za takie, a nie inne podane przez Ciebie zabarwienie roztworów w probówkach o numerach 1 i 4 uzyskanych w wyniku przeprowadzonego eksperymentu.

Rdzeń atomowy każdego z pierwiastków X i Y zawiera dziesięć elektronów. W stanie podstawowym atomy pierwszego z nich mają identyczną liczbę walencyjnych elektronów sparowanych i niesparowanych. Drugi z wymienionych pierwiastków tworzy jony o wzorze YO₄^–.

W pewnym tlenku pierwiastka X pierwiastkowi temu przypisuje się jego najwyższą wartość stopnia utlenienia. Przeprowadzono doświadczenie zilustrowane poniższym rysunkiem, stosując stechiometryczne ilości wodorotlenków wobec tlenków pierwiastków X i Y oraz nadmiar wody.

Po dodaniu odczynników zawartość probówki nr 1 ogrzano, a następnie każdą z nich energicznie wstrząśnięto. W naczyniach o numerach 3 i 4 pojawiły się jony YO₄^–.

Atomy pierwiastków X i Y tworzą związek chemiczny. Strukturę jego cząsteczki ilustruje zamieszczony model.

Napisz wzór sumaryczny związku chemicznego, którego model cząsteczki narysowano oraz określ liczbę tych elektronów walencyjnych w opisanej drobinie, które nie biorą udziału w tworzeniu wiązań chemicznych.

Zbudowano zestaw laboratoryjny według podanego schematu.

W kolbie z bocznym tubusem umieszczono 7,9 g kryształków manganianu(VII) potasu, a następnie wprowadzono do niej stechiometryczną ilość roztworu kwasu solnego. Uzyskaną mieszaninę ogrzewano.

Napisz w formie jonowej skróconej równanie przebiegającej w kolbie reakcji chemicznej. Podaj wzór drobiny, która pełni w tej reakcji funkcję utleniacza oraz wzór drobiny będącej reduktorem. Uzupełnij tabelę.