Zapis równań połówkowych reakcji utleniania oraz redukcji przebiegających podczas reakcji kwasu askorbinowego z tlenem. Zadanie 37. Arkusz CKE chemia maj 2016 rozszerzony (1 punkt)
Kwas askorbinowy ulega przemianie w kwas dehydroaskorbinowy zgodnie z poniższym schematem. Odszczepienie jednego protonu od cząsteczki witaminy C prowadzi do powstania anionu askorbinianowego (reakcja 1.). W wyniku oddania przez anion askorbinianowy elektronu i drugiego protonu powstaje rodnik askorbylowy (reakcja 2.). Wskutek utraty elektronu przez rodnik askorbylowy tworzy się kwas dehydroaskorbinowy (reakcja 3.).
Na podstawie: J. Szymańska-Pasternak, A. Janicka, J. Bober, Witamina C jako oręż w walce z rakiem, „Onkologia w praktyce klinicznej”, 2011/1.
Poniżej przedstawiono schemat reakcji utleniania witaminy C tlenem z powietrza. Reakcja ta jest katalizowana przez enzym o nazwie oksydaza askorbinianowa.
Napisz równanie procesu utleniania (uzupełnij schemat) i równanie procesu redukcji zachodzących podczas opisanej przemiany. Oba równania przedstaw w formie jonowej z uwzględnieniem liczby oddawanych lub pobieranych elektronów (zapis jonowo-elektronowy). Równanie procesu utleniania: Równanie procesu redukcji:
Zapis wzoru grupowego produktu reakcji kwasu askorbinowego z roztworem zasady sodowej. Zadanie 38. Arkusz CKE chemia maj 2016 rozszerzony (1 punkt)
Kwas askorbinowy ulega przemianie w kwas dehydroaskorbinowy zgodnie z poniższym schematem. Odszczepienie jednego protonu od cząsteczki witaminy C prowadzi do powstania anionu askorbinianowego (reakcja 1.). W wyniku oddania przez anion askorbinianowy elektronu i drugiego protonu powstaje rodnik askorbylowy (reakcja 2.). Wskutek utraty elektronu przez rodnik askorbylowy tworzy się kwas dehydroaskorbinowy (reakcja 3.).
Na podstawie: J. Szymańska-Pasternak, A. Janicka, J. Bober, Witamina C jako oręż w walce z rakiem, „Onkologia w praktyce klinicznej”, 2011/1.
Roztwór wodny kwasu dehydroaskorbinowego ma odczyn obojętny. Kwas ten ulega jednak działaniu wodnych roztworów wodorotlenków metali, w wyniku czego tworzą się sole. W tej reakcji rozerwaniu ulega wiązanie estrowe, co prowadzi do otwarcia pierścienia cząsteczki.
Uzupełnij podany niżej schemat opisanej reakcji – wpisz wzór półstrukturalny (grupowy) jej organicznego produktu.
Zapis równań reakcji acetamidu z roztworem kwasu oraz zasady. Zadanie 39.1. Arkusz CKE chemia maj 2016 rozszerzony (2 punkty)
Mocznik jest diamidem kwasu węglowego. Ogrzewany z roztworami mocnych kwasów i z zasadami, ulega przemianom zilustrowanym poniższymi równaniami:
CO(NH2)2 + H2O + 2H+ → 2NH4+ + CO2
CO(NH2) 2 + 2OH− → CO32− + 2NH3
W celu porównania właściwości acetamidu i mocznika przeprowadzono dwa doświadczenia A i B zilustrowane na schemacie.
Po zmieszaniu reagentów zawartość każdej probówki ogrzano. Stwierdzono, że we wszystkich probówkach przebiegły reakcje chemiczne.
Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji zachodzącej podczas ogrzewania acetamidu Doświadczenie A, probówka I: Doświadczenie B, probówka I:
• w wodnym roztworze kwasu siarkowego(VI) (doświadczenie A, probówka I)
• w wodnym roztworze wodorotlenku sodu (doświadczenie B, probówka I).
Wybór doświadczenia pozwalającego na odróżnienie acetamidu od mocznika wraz z uzasadnieniem wyboru. Zadanie 39.2. Arkusz CKE chemia maj 2016 rozszerzony (1 punkt)
Mocznik jest diamidem kwasu węglowego. Ogrzewany z roztworami mocnych kwasów i z zasadami, ulega przemianom zilustrowanym poniższymi równaniami:
CO(NH2)2 + H2O + 2H+ → 2NH4+ + CO2
CO(NH2) 2 + 2OH− → CO32− + 2NH3
W celu porównania właściwości acetamidu i mocznika przeprowadzono dwa doświadczenia A i B zilustrowane na schemacie.
Po zmieszaniu reagentów zawartość każdej probówki ogrzano. Stwierdzono, że we wszystkich probówkach przebiegły reakcje chemiczne.
Oceń, które z przeprowadzonych doświadczeń (A czy B) można wykorzystać w celu odróżnienia acetamidu od mocznika, i uzasadnij swoje stanowisko. W uzasadnieniu odwołaj się do zmian możliwych do zaobserwowania w probówkach I i II (w wybranym doświadczeniu) i pozwalających na odróżnienie acetamidu od mocznika. W celu odróżnienia acetamidu od mocznika należy przeprowadzić doświadczenie: Uzasadnienie: Probówka I: Probówka II:
Ocena poprawności zdań dotyczących wybranych aminokwasów. Zadanie 40. Arkusz CKE chemia maj 2016 rozszerzony (1 punkt)
Oceń, czy podane poniżej informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.
1. Leucyna i izoleucyna są izomerami. 2. Jedyną przyczyną różnicy wartości punktu izoelektrycznego kwasu glutaminowego i lizyny jest różna długość łańcucha węglowego w cząsteczkach tych związków. 3. W cząsteczce treoniny można wyróżnić dwa asymetryczne atomy węgla.
Zapis sekwencji aminokwasów z wykorzystaniem ich trójliterowych oznaczeń na podstawie wzoru grupowego cząsteczki peptydu. Zadanie 41. Arkusz CKE chemia maj 2016 rozszerzony (1 punkt)
Jednym z naturalnie występujących tripeptydów jest związek o poniższym wzorze.
Napisz wzór sekwencji przedstawionego tripeptydu, posługując się trzyliterowymi kodami aminokwasów. Pamiętaj, że w tej notacji z lewej strony umieszcza się kod aminokwasu, którego reszta zawiera wolną grupę aminową połączoną z atomem węgla α.